Γράφει η Δήμητρα Καγιόγλου

Η Κομοτηνή ήταν η ευκαιρία να χάσουμε τους εαυτούς μας και σχεδόν να τους ξανά βρούμε. Ήρθαμε αγίνωτοι, τη μία χανόμασταν μέσα σε θωπείες και την άλλη μέσα σε αιφνίδια χαστούκια. Αλλάξαμε λάμπες, σκοτώσαμε κατσαρίδες, βαρεθήκαμε και ενθουσιαστήκαμε μέσα σε πανεπιστημιακές αίθουσες. Στις ίδιες αίθουσες κάναμε φίλους, περάσαμε εξεταστικές, ανταλλάξαμε ψιθύρους για τα θέματα, δανειστήκαμε κασκόλ κι ομπρέλες. Βγήκαμε χωρίς ζακέτα και κανείς δεν είπε «πάρε ζακέτα», κλειδωθήκαμε απ’ έξω και ανοίξαμε γλωσσίδια πόρτας με τηλεκάρτα, πήγαμε μόνοι μας βράδυ στο Σισμανόγλειο. Πιάσαμε δεκάλεπτες συζητήσεις με ταξιτζήδες που κράτησαν τόση ώρα όσο διαρκεί το δρομολόγιο Πανεπιστημιούπολη- Εστίες.  Πάντα όμως προλάβαιναν να σου πουν κάτι που χρειάζεται παραπάνω από δέκα λεπτά για να ειπωθεί. Δώσαμε ραντεβού μπροστά από το άγαλμα του Καραθεοδωρή, χτυπήσαμε λάθος κουδούνια και μας άνοιξαν οι σωστοί άνθρωποι. Γράψαμε στους τοίχους του θ.κομ, γνωριστήκαμε στο Λούκυ, φιληθήκαμε στο Μασάλι, μαλώσαμε στην Αμαλαγιά, στο Βαλχάλα δεν θυμάμαι τι έγινε, Στορκ δεν πήγαμε ποτέ, θέλαμε αλλά είχε κλείσει.

Από το πρώτο μέχρι το τέταρτο έτος άλλαξαν πολλά στον τρόπο που προσεγγίζαμε τα πράγματα. Ό,τι μας φαινόταν ασυνήθιστο το βάλαμε στη ζωή μας. Έπαψαν να μας παραξενεύουν οι μαντίλες των γυναικών, ακούγαμε τους μιναρέδες να βαράνε και λειτουργούσαν σαν τον κούκο που βγαίνει έξω από το ρολόι και σου λέει να πας να διαβάσεις σε περίοδο εξεταστικής. Γιορτάζαμε τις γιορτές των μουσουλμάνων σαν να ήταν δικές μας, ανταλλάσσαμε χρόνια πολλά και ακυρώναμε τις μπύρες μαζί τους όταν είχαν μπαϊράμι και απαγορευόταν να πιούν. Η μύτη μας συνήθισε τη μυρωδιά του σκούρου καφέ κάθε πρωί στα σοκάκια. Μάθαμε να πίνουμε τσάι τριαντάφυλλο τις βροχερές ημέρες και μας φαινόταν λογικό να έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε δεκάδες ραφτάδικα όταν θέλαμε να κοντύνουμε ένα παντελόνι. Ήταν πια σύνηθες να περιμένεις στο φανάρι με το ποδήλατο και να σε προσπερνάνε αναπηρικά αμαξίδια. Μέναμε πια Κομοτηνή. 

Ό,τι μας χάρισε αυτή η πόλη ήταν η αυτενέργεια της διπλής ζωής. Από το burger το γυρνούσες στο λαχματζούν κι από την μπύρα στο αριάνι προτού το καταλάβεις. Μπορούσες να φας χαράματα στο goloso ή να φύγεις από την πλατεία και να βρεις ένα παλιό μαγειρειό που φτιάχνει τας κεμπάμπ, πάντα είχα την αίσθηση πως είμαι ανάμεσα σε δυο εκ διαμέτρου αντίθετες επιλογές κι αυτό είχε τη γοητεία του. Ακόμα και οι εποχές στην Κομοτηνή είναι σαν να μιλούν για  δυο εντελώς διαφορετικές πόλεις. 

Οι χειμώνες στην Κομοτηνή ήταν αρκετά κρύοι, ειδικά όταν έπρεπε να περιμένεις στη στάση για το λεωφορείο που πηγαίνει Πανεπιστημιούπολη. Τα βράδια τα μαγαζιά ήταν γεμάτα, η Κομοτηνή είναι πολύ ζωντανή τις νύχτες και το άγαλμα του Καραθεοδωρή που βρίσκεται στην πλατεία αν μπορούσε να μιλήσει θα μας εξιστορούσε με τις ώρες. Η διαφορά όμως από το πρώτο έτος μέχρι το τελευταίο ήταν τεράστια. Βλέπαμε αισθητή μείωση στις εξόδους των φοιτητών, πιο σπιτικές καταστάσεις και χρωστούμενα εδώ κι εκεί. Έψαχναν περισσότεροι φοιτητές για δουλειά, εγκατέλειψαν αρκετοί τις σπουδές τους, οι αιτήσεις για τις εστίες αυξήθηκαν σημαντικά και η φοιτητική λέσχη ήταν πιο γεμάτη από ποτέ. Μου είπαν πως παλιότερα οι φοιτητές ντρέπονταν να πάνε να φάνε στη λέσχη και τώρα συγκεντρώνονται σε μακρόσυρτες ουρές και αναμένουν.

Σε αντίθεση με το χειμώνα, το καλοκαίρι η Κομοτηνή αδειάζει. Ερημιά κι αστικό καλοκαίρι στο κάμπινγκ Φαναρίου. Γάμοι Ρομά και απόκοσμα τσιφτετέλια κοριτσιών. Στο Αλάν Κουγιού τα απογεύματα έπλεναν χαλιά, άκουγαν κρουστά και κυνηγούσαν ο ένας τον άλλον. Οι άντρες κυνηγούσαν τις μύγες, οι μύγες τα παιδιά γιατί κρατούσαν στα χέρια τους τεράστια ψωμιά με λουκάνικα από την καντίνα του μαχαλά και οι μάνες με τη σειρά τους κυνηγούσαν τα παιδιά για λόγο που δεν καταλάβαινες ποτέ. Μέσα σε ένα βράδυ όμως η πόλη γέμιζε. Οι πινακίδες που ήταν κολλημένες στις πόρτες των μαγαζιών και έλεγαν: «Θα ξανά είμαστε κοντά σας στις 25 Αυγούστου» ξεκρεμάνε και στην θέση τους μπαίνουν άλλες που λένε: «Στο ένα κοκτέιλ το δεύτερο δώρο». Από την άδεια Κομοτηνή μέχρι την γεμάτη μεσολάβησε ένα καλοκαίρι. Ήταν μέρες που από την πολλή ησυχία ήθελες να δέσεις άδεια κουτάκια αναψυκτικών πίσω από το ποδήλατο και να τα σέρνεις μέσα στην πλατεία για να κάνεις λίγο θόρυβο. Υπήρξαν κι άλλες που η ηρεμία έκανε την κανέλα να μυρίζει πιο έντονα και η ησυχία σε έφερνε σε πλήρη νήψη.

Στην Κομοτηνή έχε τις αισθήσεις σου ξύπνιες. Μπορεί να βρεθείς σε μια γιορτή περιτομής και να γευτείς το ρύζι με το ρεβίθι που κατά τα ειωθότα μαγειρεύουν, μπορεί να σε καλέσουν σε γάμο Ρομά και να χορέψεις μαζί τους, κάπου εκεί μέσα ίσως δεις και τη Φρίντα Κάλο με λουλούδια στο κεφάλι και μεγάλα σκουλαρίκια. Μπορεί να γνωρίσεις Πομάκους, να μάθεις για την ιστορία τους και να ξέρεις στο τέλος να ξεχωρίζεις τη φορεσιά τους. Ίσως σου δώσει μια κοπέλα που κάνει στριπτίζ τα παπούτσια της για να τα δοκιμάσεις ή μπορεί να περάσεις μερικά μεσημέρια σε οίκους ανοχής μιλώντας και προσπαθώντας να καταλάβεις. Ίσως βρεις τους καταρράκτες, τους μύλους και τις παχιές σκιές από τα λιόδεντρα που βρίσκονται δέκα λεπτά μακριά από την εστία ή μπορεί να καταλήξεις στο ότι το ηλιοβασίλεμα στη Μαρώνεια είναι πανέμορφο ή στο ότι προτιμάς τη διαδρομή που περνά από το Πόρτο Λάγος για να έρχεσαι στην Κομοτηνή.  Μπορεί να συναντήσεις τον Λορέντ, να δεις παλαιστικούς αγώνες με λάδια και ειδικές στολές στη μέση του πουθενά και μετά πάλι πίσω στο κέντρο θα δεις ποδήλατα και άτομα με αναπηρίες να αυτοσαρκάζονται και να κινούνται συνεχώς μες την πόλη. Μάλλον θα την αγαπήσεις την Κομοτηνή και μετά ακόμα περισσότερο επειδή είναι κοντά στην όμορφη Ξάνθη κι επειδή σε οδηγεί στην Αλεξανδρούπολη και εν τέλει στη Σαμοθράκη. Ίσως πας για διακοπές στη Σαμοθράκη, να πας για διακοπές στη Σαμοθράκη!

Διαβάστε ακόμα: Φοιτητές Αποχαιρετούν την πόλη τους| Όλα όσα έζησα μαζί σας!

Σε σένα που πρόκειται να έρθεις Κομοτηνή για να σπουδάσεις, μη βλέπεις την πόλη ως πέρασμα αλλά ως σημείο αναφοράς. Μη μείνεις μόνο στην πλατεία, τη γλώσσα, τη θρησκεία σου και τις καταβολές σου. Γύρνα τη Θράκη όσο μπορείς, προσπάθησε να μην συνηθίσει το μάτι σου σε τίποτα αντιαισθητικό, μάθε, δοκίμασε, προσπάθησε να αλλάξεις κάτι, το παραμικρό έχει σημασία. Είμαι σίγουρη πως θα μπορέσεις, δεν χρειάζεσαι παρατάξεις, έχεις θέληση και όπλο τη νεότητα. Μερικές φορές απογοητεύεσαι από τη νοοτροπία των φοιτητών, από τον ωχαδερφισμό και την αδιαφορία. Κάποιοι αντί να σπουδάζουν, τραμπουκίζουν, ρημάζουν και καταστρέφουν με τις πράξεις τους τις προσπάθειες άλλων ανθρώπων. Θαρρείς κι είναι εθισμένοι στην ασχήμια και θέλουν να παρασύρουν κι άλλο κόσμο μαζί τους, έτσι ήταν πάντα. Μετά όμως βλέπεις τους επίμονους. Τον κύριο που δεν έχει όραση και είναι φοιτητής, είναι 65 χρονών, μένει στην εστία και το δωμάτιο του είναι γεμάτο από φοιτητές που πηγαίνουν για να μιλήσουν μαζί του και να τους βοηθήσει στα μαθήματα, ένα παράδειγμα ανάμεσα στα δεκάδες άλλα φωτεινά.

πηγή: xronos.gr