Πρώτη μέρα σήμερα των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2012 και η προσπάθεια των υποψηφίων συνοδεύεται από τις πιο θερμές μας ευχές για καλή επιτυχία.

Αναμένοντας τα θέματα στο μάθημα της Νεοελληνικής γλώσσας σας παραθέτουμε μια σύντομη ανακεφαλαίωση της περσινής εικόνας των βάσεων ανά επιστημονικό πεδίο. Υπενθυμίζουμε ότι η γενική εικόνα ήταν πτωτική.

Ειδικότερα

Η πτώση του 1ου επιστημονικού πεδίου οφείλονταν σε δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν βαθμολογικός διότι οι υποψήφιοι υστέρησαν στα Αρχαία, τα Λατινικά και τη Βιολογία, ενώ η άνοδος στις ξένες Φιλολογίες οφείλονταν στην καλύτερη απόδοση των υποψηφίων στη ξένη γλώσσα, πράγμα που δεν το είδαμε στην αγγλική γλώσσα.

Το 2010 ο τελευταίος που είχε δηλώσει, π.χ. Γαλλική Φιλολογία στη Θεσσαλονίκη, είχε γενικό βαθμό πρόσβασης 5,32, ενώ ο τελευταίος του 2011 είχε γενικό βαθμό πρόσβασης 11,08, εξού και τα 6.212 μόρια άνοδος.

Δηλαδή δεν ήταν μόνο η καλή απόδοση στη γλώσσα αλλά και το επίπεδο των υποψηφίων.

Ο δεύτερος λόγος απέρρεε από την οικονομική συγκυρία, εξαιτίας της οποίας, οι υποψήφιοι επέλεξαν να παραμείνουν στους τόπους διαμονής τους με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν πολύ μεγάλες πτώσεις βάσεων στην Περιφέρεια. Για παράδειγμα ενώ τα Ιστορικά τμήματα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης έχασαν περίπου 500 μόρια τα αντίστοιχα Ιστορικά της Κέρκυρας, των Ιωαννίνων, της Κομοτηνής και του Ρεθύμνου έχασαν μέχρι 1.500 μόρια.

Γενικά παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη πτώση βάσεων σε σχολές οι οποίες είναι προσανατολισμένες εργασιακά στο Δημόσιο.

Στο 2ο επιστημονικό πεδίο η πτώση των βάσεων οφείλονταν στην κακή απόδοση στα Μαθηματικά, τη Φυσική, τη Χημεία και τη Βιολογία Κατεύθυνσης. Τα τμήματα Μαθηματικών είχαν πτώση μέχρι 1.273 μόρια στην Θεσσαλονίκη μέχρι 2.290 στη Σάμο, γεγονός το οποίο αποδίδεται στο θέμα της επαγγελματικής αποκατάστασης. Ανάλογα φαινόμενα παρατηρήθηκαν για τα τμήματα Βιολογίας και Βιοχημείας με πτώσεις που έφτασαν μέχρι τα 1.787 μόρια. Τα τμήματα Φυσικής παρουσίασαν πτώσεις μέχρι και 2.340 μόρια και της Χημείας πτώση μέχρι 1.576 μόρια. Η εξήγηση είναι απλή εάν το 2012 γίνει ΑΣΕΠ θα εμφανιστούν περίπου 4.800 Φυσικοί διεκδικώντας έως 156 θέσεις(με τα δεδομένα του 2008), περίπου 2.900 Χημικοί διεκδικώντας έως 78 θέσεις και περίπου 2.000 Βιολόγοι διεκδικώντας έως 53 θέσεις(πάντα με τα δεδομένα του 2008).

Οι Ιατρικές στο 3ο επιστημονικό πεδίο παρουσίασαν μικρή πτώση από 300 έως 650 μόρια. Η Ιατρική συνιστά το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα από το οποίο προκύπτει η προτίμηση για σπουδές στον τόπο διαμονής. Ο πρώτος επιτυχών στην Ιατρική Πάτρας συγκέντρωσε 19.843 μόρια και γενικό βαθμό πρόσβασης 19,82. Φυσικά θα μπορούσε να μπει στην Ιατρική Αθηνών η οποία είχε βάση 19.153 μόρια και θα ήταν κοντά στον πρώτο επιτυχόντα ο οποίος είχε συγκέντρωσε 19.904 μόρια, μόλις 61 μόρια παραπάνω από αυτόν.

Στο 4ο επιστημονικό πεδίο οι μόνοι που διασώθηκαν ήταν οι Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί του ΕΜΠ με μικρές απώλειες. Αντιθέτως οι Πολιτικοί Μηχανικοί του ΕΜΠ από πρώτη σχολή το 2010 ξαφνικά έχασαν 758 μόρια και πήγαν κάτω από τους Μηχανολόγους, γεγονός που καταδεικνύει ότι η κρίση στην οικοδομή επηρέασε και τις προτιμήσεις. Οι Τοπογράφοι Αθήνας και Θεσσαλονίκης έχασαν περίπου 2.000 μόρια.

Γενικότερα οι Μηχανικοί παρουσίασαν εξαιρετικά μεγάλες πτώσεις μέχρι 3.673 μόρια (Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Αιγαίου – Σάμος).

Στο 5ο επιστημονικό πεδίο το πρόβλημα προήλθε από τις Αρχές Οικονομικής Θεωρίας και τα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας. Η Περιφέρεια βέβαια έφτασε σε πτώση μέχρι και 2.654 μόρια στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Αιγαίου (Χίος).

Οι μεγάλες πτώσεις στην Περιφέρεια αποδίδονται και στο γεγονός ότι το κόστος διαβίωσης ενός φοιτητή εκτός τόπου διαμονής του, το οποίο υπολογίζεται περίπου 10.000€ ετησίως, συνιστά υπό τας περιστάσεις δυσβάσταχτο βάρος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Πέραν όμως της ανάλυσης της κίνησης των βάσεων (ανοδικής ή καθοδικής) και των λόγων που τις προκάλεσαν, εκείνο το οποίο θα θέλαμε να σημειώσουμε είναι ότι οι κρατούσες συνθήκες στην οικονομία και στην αγορά εργασίας, χρόνο με το χρόνο διαφοροποιούνται, γεγονός το οποίο δεν πρέπει να μας διαφεύγει.

Πράγματι, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες το 75% των νέων σκέφτονται να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό. Αυτό όμως προϋποθέτει ότι η επιστήμη την οποία σπούδασαν έχει ζήτηση στην αλλοδαπή και η γλωσσομάθειά τους, τους επιτρέπει να ελπίζουν ότι θα τους επιλέξουν ως εργαζομένους. Συνεπώς για τη επόμενη δεκαετία, όπου η προσφορά θέσεων στο δημόσιο τομέα της Ελλάδος θα είναι πάρα πολύ μικρή, οι νέοι και οι οικογένειες τους πρέπει να δουν με πολλή προσοχή τις επαγγελματικές προοπτικές της επιστήμης που θα επιλέξουν, αν τους δίνει πιθανότητα εργασίας στην Ελλάδα ή όχι.

Η πραγματικότητα είναι σκληρή. Οι αυριανοί πτυχιούχοι είτε θα πρέπει να «επιχειρήσουν» μόνοι τους είτε θα πρέπει να εύχονται κάποιος άλλος να ιδρύσει μια επιχείρηση ώστε να έχουν πιθανότητα εύρεσης εργασίας. Σε κάθε περίπτωση όμως οι σπουδές τους θα πρέπει να είναι και εξωστρεφείς.

Του Εμμανουήλ Αμαργιανάκη

Πρόεδρος του Κολλεγίου IdEF που συμπράττει με το Δημόσιο Γαλλικό Πανεπιστήμιο Paris 13 membre de Sorbonne Paris Cité