Ποτέ στη δημόσια συζήτηση δεν ήταν τόσο επιτακτικά επίκαιρη η ανάγκη των Ψυχολογικών παρεμβάσεων στο ατομικό και κοινοτικό επίπεδο. Οι κρίσεις και τα αδιέξοδα των φυσικών καταστροφών, οι κοντινές και μακρινές ανατροπές αξιών και σταθερών της ζωής, οι αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις, οι κάθε είδους απαιτήσεις για ταχεία κοινωνική προσαρμογή, αυξάνουν την έκθεση του ατόμου σε παράγοντες αποδιοργάνωσης και αναδεικνύουν τα ελλείματά του και την ανάγκη για πυροσβεστική, πολύ δε περισσότερο συστηματική, ψυχοεκπαίδευση, στήριξη, ενδυνάμωση, συνηγορία, θεραπεία και αποκατάσταση. Ωστόσο, το ευρύ κοινό όσο και να εξοικειώνεται με αυτές τις παρήγορες λέξεις και να αναγνωρίζει την ανάγκη, ακόμη, εν πολλοίς δεν κατανοεί τι απαιτείται για την άσκηση της Ψυχολογίας ως επαγγέλματος, θεσμικά και ουσιαστικά, δεν γνωρίζει το θεωρητικό και ερευνητικό βάθος που υπεισέρχεται, τη δεοντολογία, τη μέθοδο, τους όρους και τα όρια των κάθε είδους ψυχολογικών παρεμβάσεων. Απλά μιλώντας, δεν έχει αδρή εικόνα του τι κάνει και πως το κάνει ένας Ψυχολόγος, δεν γνωρίζει επομένως και πως να τον/την επιλέξει και αξιολογήσει. Ευθύνη για την άγνοια έχει κατ’ εξοχήν η Πολιτεία η οποία έχει ρυθμίσει το επάγγελμα ανεπαρκώς. Για πολλά χρόνια, νόμιμη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος είχαν και έχουν μόνο οι απόφοιτοι των Τμημάτων Ψυχολογίας των Α.Ε.Ι. (τεσσάρων και πιο πρόσφατα έξι). Οι φοιτητές/τριες κατά τη διάρκεια της τετραετούς φοίτησης εκπαιδεύονται στη θεωρία των επιμέρους κλάδων της Ψυχολογίας (π.χ. Κλινική, Αναπτυξιακή, Κοινωνική, Σχολική Ψυχολογία, Νευροψυχολογία, Γνωστική Ψυχολογία), την έρευνα, τη μέθοδο παρέμβασης και τη δεοντολογία ενώ αποκτούν και εμπειρία του πεδίου μέσα από Πρακτική Άσκηση κατά κανόνα τριών περίπου μηνών σε δημόσιους φορείς, ΜΚΟ και ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας (νοσοκομεία, κέντρα ψυχικής υγείας, σχολεία, ανοιχτά κέντρα περίθαλψης, φυλακές κ.α.).
Σε μια ευνομούμενη ανοιχτή κοινωνία οι πολίτες έχουν εκχωρήσει υπό όρους στην Πολιτεία το δικαίωμα (και την υποχρέωση) να θέτει κριτήρια άσκησης των επαγγελμάτων που αφορούν τη ζωή, την ευζωΐα, την ασφάλεια τους και άρα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Όταν ο πολίτης έχει αυτά τα κριτήρια μπορεί να κάνει την έρευνά του και να αποφασίσει όπως για κάθε κρίσιμη απόφαση της ζωής του. Εφόσον είναι λοιπόν σαφές ότι τα τρέχοντα κριτήρια δεν επαρκούν αφήνοντας περιθώρια ασάφειας και παρερμηνείας για το επάγγελμα, ας καθορίσει η Πολιτεία σε διαβούλευση με τους ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς φορείς των Ψυχολόγων ποιες είναι οι προϋποθέσεις που επιτρέπουν και δεν επιτρέπουν σε κάποιον να χρησιμοποιεί τον επαγγελματικό αυτοπροσδιορισμό του Ψυχολόγου και να ισχυρίζεται ότι παρέχει «ψυχολογικές υπηρεσίες» και ας το κάνει με τρόπο ξεκάθαρο και αυστηρό, όπως έχει πράξει στο παρελθόν για άλλα επαγγέλματα που συνδέονται με την ευζωία και ζωή, όπως το επάγγελμα του Ιατρού. Βεβαίως, το επάγγελμα του Ιατρού οριοθέτησε στον κοινό νου η ίδια η μακροχρόνια άσκηση του επαγγέλματος από ευσυνείδητους Ιατρούς αλλά δεν υστέρησε ως προς αυτό και η Πολιτεία η οποία φρόντισε απ’ εξαρχής να το περιχαρακώσει και θωρακίσει θεσμικά με κάθε είδους νομική πλαισίωση. Το ίδιο οφείλει να πράξει για τους πολίτες της η Πολιτεία με το επάγγελμα του Ψυχολόγου φέρνοντας διαύγεια στο θολό τοπίο πριν αντιμετωπίσουμε συνέπειες για τη δημόσια υγεία από την κατάχρηση του και πριν οι έτερες ψυχολογίζουσες επαγγελματικές ταυτότητες υπονομεύσουν ανεπανόρθωτα την εμπιστοσύνη του κοινού στην επαγγελματική άσκηση της Ψυχολογίας, σε μια εποχή που μας είναι τόσο αναγκαία. Π. Κορδούτης – Καθηγητής της Κοινωνικής Ψυχολογίας των Διαπροσωπικών Πηγή : ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Σχόλια (
)
|