Οι έφηβοι ξενυχτάνε στον υπολογιστή!

- -

Τρίτη, 22 Φεβρουαρίου 2011

Άρθρα

Οι έφηβοι ξενυχτάνε στον υπολογιστή!

Δεν είναι λίγες οι οικογένειες σήμερα που διαπιστώνουν ότι τα παιδιά τους, οι έφηβοι... ξενυχτάνε στο σπίτι.
Ενώ τα έχουν καληνυχτίσει, έχουν κλείσει το φως και πιστεύουν ότι κοιμούνται, αντιλαμβάνονται πολύ αργότερα, τις μεταμεσονύκτιες ώρες, ότι κάτω από το πάπλωμα βρίσκεται ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το παιδί ξενυχτά στο διαδίκτυο.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρούν και πολλοί γονείς να συμβαίνει με τη χρήση όμως άλλου μέσου και συγκεκριμένα με το κινητό τηλέφωνο, καθώς τα παιδιά επικοινωνούν και μετά τις 12 το βράδυ με μηνύματα κυρίως, γεγονός που τα κρατά ξύπνια μέχρι αργά.
Η τεχνολογική επανάσταση έχει φέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή μας και στη συμπεριφορά μας, ενώ δεν ξέρουμε πώς να τη χειριστούμε, με αποτέλεσμα να είναι αναμενόμενα φαινόμενα κατάχρησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Οι γονείς δηλώνουν ανήμποροι να ανατρέψουν την κατάσταση ομαλά, και τα παιδιά δεν γνωρίζουν να το ελέγχουν. Γενικά έχουμε χάσει τον έλεγχο της τεχνολογικής εξέλιξης, ένα κενό που θα μπορούσε να το διδάξει το σχολείο, προετοιμάζοντας σωστά τα παιδιά να χειριστούν τον αιώνα της τεχνολογικής επανάστασης, προς όφελός τους και όχι τελικά να...χειριστεί και να αλλάξει η τεχνολογία τους ανθρώπους.
«Σήμερα δεν έχουμε τις απαραίτητες γνώσεις για το πώς να χειριστούμε αυτό το μέσο. Δεν εκπαιδεύουμε τα παιδιά πώς να φέρονται απέναντι στις νέες τεχνολογίες. Μπήκαν στη ζωή μας και εμπειρικά ο καθένας προσπαθεί να χειριστεί την εξέλιξη και τις συνέπειές της...» υποστηρίζει ο διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, κ. Κωνσταντίνος Σιώμος.
Και επισημαίνει: «Έχουμε ένα κενό εκπαίδευσης και αυτή τη στιγμή δεν ξέρω πόσο είναι δυνατό να καλυφθεί. Θεωρώ ότι δεν καταλάβανε οι πολιτικοί άρχοντες πόσο σημαντικό είναι αυτό. Πόσο σημαντικό είναι να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά στις νέες τεχνολογίες.
Τα πορίσματα της δικής μου μελέτης σχετικά με τον εθισμό των εφήβων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στο διαδίκτυο, όπως και προτάσεις εθνικής στρατηγικής για το θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών, τα κατέθεσα το 2008, στη μόνιμη επιτροπή έρευνας και τεχνολογίας της Βουλής, η οποία έβγαλε ένα πόρισμα που ήταν καθαρά γνωμοδοτικό, δηλαδή ότι όντως υπάρχει ένα ζήτημα και ότι κάτι πρέπει να γίνει.
Από ’κει και πέρα χάθηκαν τρία γόνιμα χρόνια χωρίς να γίνει τίποτα...
Το υπουργείο Παιδείας μιλά για το ψηφιακό σχολείο, ως έννοια, αλλά είμαστε πολύ πίσω απ’ το να το εφαρμόσουμε στην πράξη.
Μία μερίδα του πληθυσμού, η οποία τα ποσοστά δείχνουν ότι είναι 5% με 10 %, κι αν μιλάμε με την ακραία τιμή 10% σημαίνει ότι ένας στους δέκα ανθρώπους που χρησιμοποιεί το μέσο, το χρησιμοποιεί με παθολογικό τρόπο.
Η γνώση μέσα από την εκπαίδευση θα μειώσει πραγματικά τα ποσοστά παθολογικής χρήσης εθισμού, χωρίς να σημαίνει ότι θα τα εκμηδενίσει.
Θα μειωθούν μέσα από σοβαρά προγράμματα εκπαίδευσης των μαθητών. Χρειάζεται πολιτική βούληση και πρέπει να στοχεύσουμε με δράσεις...».
Ο κ. Σιώμος μας ενημερώνει τόσο για τον εθισμό στο διαδίκτυο και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές , που χαρακτηρίστηκε και ως η επιδημία του 21ου αιώνα, όσο και για τα συμπτώματα που θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς στα παιδιά τους:
* Κύριε Σιώμο πώς θα καταλάβει ένας γονιός ότι το παιδί του έχει εθισμό; Τι πρέπει να παρατηρήσει;
- «Κατ’ αρχήν από το πόσο χρόνο ασχολείται το παιδί με το διαδίκτυο. Αν αυτό γίνεται κάθε μέρα. Αν αυτό είναι μια συμπεριφορά που δύσκολα κάμπτεται, οριοθετείται από τους γονείς. Αν προβαίνουν σε αντιπαλότητα, σε διαπληκτισμούς λεκτικούς. Αν υπάρχουν συγκρούσεις στο οικογενειακό περιβάλλον που δεν μπορούν να ελεγχθούν στο πλαίσιο της οικογένειας. Εάν υπάρχει προοδευτική ή απότομη μείωση στη σχολική επίδοση.
Το παιδί απομονώνεται, κόβει από δραστηριότητες που έκανε πριν, δεν τον ενδιαφέρουν οι φίλοι, δεν τον ενδιαφέρει η επικοινωνία με την οικογένεια κ.ά., παρά υπάρχει μία μονόπλευρη χρήση του διαδικτύου, είτε είναι ένα διαδικτυακό παιχνίδι είτε κάτι άλλο. Αυτά είναι δείγματα που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν.
Επίσης θα πρέπει να παρατηρήσουμε πώς είναι ο ύπνος του παιδιού. Υπάρχουν παιδιά που κάνουν μεταμεσονύκτιες συνδέσεις επειδή παίζουν με άλλα παιδιά σε άλλες χώρες, όπου υπάρχει διαφορά ώρας.
Εάν λοιπόν δεν έχουν καλό ύπνο οι έφηβοι, η ευεξία τους την επόμενη μέρα θα είναι μειωμένη όπως και η λειτουργικότητά τους, θα έχουν αδυναμία συγκέντρωσης, οι ανώτερες γνωστικές λειτουργίες ενός παιδιού όπως η μνήμη, η προσοχή, η αντίληψη... θα είναι μειωμένες.
Θα έχουν ευερεθιστότητα, δεν θα μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα. Υπάρχουν παιδιά που κοιμούνται στις τάξεις εξαιτίας της υπνηλίας που έχουν την επόμενη μέρα, εξαιτίας του ελάχιστου ύπνου.
Και δεν είναι μόνο ο υπολογιστής, που μπορεί να κρατήσει ξύπνιο ένα παιδί τη νύχτα, αλλά και τα κινητά τηλέφωνα, με επικοινωνία βραδινές ώρες.
Αυτές είναι συμπεριφορές που δείχνουν ότι οι έφηβοί μας στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου δεν έχουν τον έλεγχο του τεχνολογικού μέσου, το οποίο ουσιαστικά ήρθε υποτίθεται για να μας εξυπηρετήσει».
Πάντως μέσα στο πρώτο εξάμηνο χρήσης, ένας στους δύο που είναι να εθιστούν, θα εθιστούν.
Να σημειώσουμε ότι εθισμός στο διαδίκτυο είναι η κατάσταση που πληροί τα κριτήρια μιας εξαρτητικής συμπεριφοράς, που υπάρχει για 12 μήνες, κατά τους οποίους έχουμε ανάπτυξη κάποιων συμπεριφορών (όπως και σε άλλες εξαρτήσεις) όπως για παράδειγμα να θέλει όλο και περισσότερη χρήση του μέσου προκειμένου να νιώσει ικανοποίηση. Όταν διακόπτεται η χρήση με το μέσο, να έχει στερητικά συμπτώματα, όπως να υπάρχει εκνευρισμός, ευερεθιστότητα, κάποιες ενδείξεις για χτύπημα των δακτύλων σαν να πληκτρολογεί, μια εσωτερική ανησυχία.
Αποτυγχάνει αν μπει σε διαδικασία να περιορίσει τη χρήση του μέσου και εάν μείνει για χρονικό διάστημα εκτός χρήσης από ένα σημείο και μετά μπορεί να υποτροπιάσει και να τη συνεχίσει με τον ίδιο έντονο ρυθμό όπως και παλιά.
Άρα ουσιαστικά δεν έχει τον έλεγχο της χρήσης του μέσου.
Επίσης ο εθισμός έχει το εξής χαρακτηριστικό, ότι αυτή η συμπεριφορά είναι η συνηθισμένη για τον χρήστη.
Περιστατικά εθισμού που αντιμετωπίσαμε στο ειδικό ιατρείο στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, είχαν αυτή τη συμπεριφορά για μεγάλο χρονικό διάστημα, για 2 έως και 4 χρόνια.
Οι περισσότεροι στην Ελλάδα που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, είναι μεταξύ 15 και 35 ετών.
Τα ερευνητικά δεδομένα στην Ελλάδα δείχνουν ότι είμαστε μία από τις τέσσερις χώρες στον κόσμο μετά την Κίνα, τη Ν. Κορέα και την Ταϊβάν, που έχει πάρα πολύ υψηλά ποσοστά εθισμού.
Στην Ελλάδα τρεις έρευνες έδειξαν ποσοστό στη Θεσσαλία 8,2% (σε δείγμα 2.200 παιδιών, από 12-18 ετών) και συγκεκριμένα τα 8 στα 100 παιδιά κινδυνεύουν να αναπτύξουν αυτού του τύπου τις συμπεριφορές».
* Πώς μπορούν να προσδιορίσουν οι γονείς ότι αυτή η αλλαγή στη συμπεριφορά δεν οφείλεται και μόνο στη φάση της εφηβείας;
- «Η εφηβεία έχει το χαρακτηριστικό ότι οι συμπεριφορές δεν είναι μόνιμες, αλλάζουν. Δηλαδή μπορεί να δούμε ένα παιδί προβληματισμένο για μια -δύο εβδομάδες, γιατί κάτι του έτυχε και αυτή η συμπεριφορά να αλλάξει μετά. Αν μιλάμε όμως για συμπτώματα εθισμού τότε αυτή τη συμπεριφορά θα την έχει το παιδί όλη τη διάρκεια του έτους. Θα έχει μια συνεχή και άκαμπτη τέτοια συμπεριφορά».
* Τι συμβουλεύετε στους γονείς για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
- «Το πρώτο που θα πρέπει να κάνουν είναι να έχουν κοινή στάση, μια ταύτιση απόψεων πάνω στο θέμα. Δηλαδή να μην θεωρεί ο ένας ότι δεν είναι σημαντική η υπερβολική χρήση και ο άλλος να έχει αντίθετη άποψη. Συνήθως το παιδί παίρνει το μέρος του γονιού που εξυπηρετεί το σκοπό του.
Επίσης θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με το παιδί, στο πλαίσιο της οικογενειακής συμβίωσης. Θα πρέπει να καταρτιστεί ένα πρόγραμμα του επιτρεπτού χρόνου χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Στα παιδιά που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο πάνω από δύο ώρες την ημέρα, η ψυχική τους υγεία αντιμετωπίζει πρόβλημα σε σχέση με αυτά που το χρησιμοποιούν λιγότερο.
Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής θα πρέπει να βρίσκεται στο σπίτι σε ένα κοινό μέρος και όχι στο δωμάτιο του παιδιού, για να υπάρχει μια εποπτεία».

(Εφημερίδα Ελευθερία Λάρισας)

Σχόλια ( 0 )

Υποβλήθηκε πριν από 5023 ημέρες

Προσθέστε το σχόλιο σας