Στα βασικά προβλήματα της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης σύμφωνα με την εκτίμηση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ) συγκαταλέγονται: Ο μεγάλος αριθμός των εισαγομένων φοιτητών, η έλλειψη τεχνικοοικονομικών μελετών που να τεκμηριώνουν τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας σε απόφοιτους συγκεκριμένων ειδικοτήτων, η σύγχυση μεταξύ των εκπαιδευτικών στόχων των πανεπιστημίων - πολυτεχνείων και ΤΕΙ, καθώς και η σχέση μεταξύ τους. Όπως εκτιμούν τα μέλη της ΑΔΙΠ, εάν δεν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση όλων των τμημάτων των ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας μέχρι το τέλος του 2012, θα απενταχθούν 1,150 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ για την ανώτατη εκπαίδευση, τα οποία θα πρέπει να επιστραφούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 “Ακτινογραφία” 312 τμημάτων

 Μέχρι σήμερα στην ΑΔΙΠ έχουν κατατεθεί συνολικά 316 εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης συμπεριλαμβανομένων και αυτών του Κέντρου Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας και ενός Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΑΠΘ καθώς και της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. Από τα 514 συνολικά τμήματα ΑΕΙ έχουν υποβάλει έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης τα 312, έχει ολοκληρωθεί δηλαδή κατά ποσοστό 60% η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης. Η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί κατά 65% (186 εκθέσεις επί συνόλου 281 τμημάτων) και των τμημάτων ΤΕΙ κατά 54% (126 τμημάτων επί συνόλου 233 τμημάτων).Από τη μέχρι τώρα εσωτερική αξιολόγηση που έχει εκπονήσει η ΑΔΙΠ προκύπτουν τα εξής στοιχεία:

• Τα περισσότερα από τα μισά (50%) των προγραμμάτων σπουδών που αξιολογήθηκαν από τα τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ κρίνονται από ικανοποιητικά έως πολύ καλά (εφάμιλλα αριστείας).
• Στα υπόλοιπα (λιγότερα από τα μισά) τμήματα παρατηρούνται ασαφείς στόχοι προγραμμάτων σπουδών, γεγονός που δημιουργεί σύγχυση και ασάφειες ως προς το πλαίσιο προσόντων και τα επαγγελματικά δικαιώματα.
• Ορισμένα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών έχουν αντικείμενα που αφορούν μεταπτυχιακά προγράμματα ειδίκευσης.
• Υπάρχουν προγράμματα σπουδών που συνδυάζουν περισσότερες από μία γνωστικές περιοχές.
• Παρατηρείται υπερβολικά μεγάλος αριθμός απαιτούμενων μαθημάτων για τη λήψη πτυχίου.
• Επίσης υπερβολικά μεγάλος αριθμών προσφερόμενων μαθημάτων επιλογής.
• Μεγάλος αριθμός κατευθύνσεων που ευνοεί την υπερεξειδίκευση και αρμόζει σε μεταπτυχιακά προγράμματα εξειδίκευσης και όχι σε προπτυχιακές σπουδές.
• Απουσία τυπικών διαδικασιών αναθεώρησης και αξιολόγησης των προγραμμάτων σπουδών. 
• Ασάφεια του ρόλου πανεπιστημίων και ΤΕΙ με αποτέλεσμα την ύπαρξη τμημάτων καθαρά τεχνικής - τεχνολογικής κατεύθυνσης σε πανεπιστήμια και το αντίστροφο.       

Ο ρόλος της Αρχής, που ιδρύθηκε το 2005, είναι αρχικά η καθιέρωση των διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας, μέσω των οποίων θα συνδράμει τα ΑΕΙ στην "οργάνωση σε κάθε ίδρυμα ενός εσωτερικού συστήματος αρχών, κριτηρίων, κανονισμών και διαδικασιών συντήρησης και διαρκούς βελτίωσης της ποιότητας, το οποίο πρέπει να υπόκειται σε περιοδική εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση και να δημοσιοποιείται".

Παράλληλα η ΑΔΙΠ έχει την υποχρέωση να ενημερώνει την πολιτεία για τα επιτεύγματα των ΑΕΙ και τις αδυναμίες που παρουσιάζουν, προκειμένου να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα και να γίνουν οι ενδεδειγμένες ενέργειες για τη βελτίωσή τους.Το Μάρτιο του 2010 η χρηματοδότηση της ΑΔΙΠ εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ. Για το λόγο αυτό οι εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων των ΑΕΙ, οι οποίες είχαν διακοπεί από τον Ιανουάριο του 2009, επαναλήφθηκαν μόλις στα μέσα Μαρτίου του 2010.

Η χρηματοδότηση της Αρχής διεκόπη και πάλι από το Μάιο έως το Σεπτέμβριο του 2010, για γραφειοκρατικούς κυρίως λόγους.Όπως εξηγούν στην έκθεσή τους τα μέλη της ΑΔΙΠ, "καθ’ όλη τη διάρκεια του 2010 και μέχρι τον Ιούνιο του 2011 η ΑΔΙΠ αντιμετώπισε συνεχή προβλήματα από άστοχες ερμηνείες από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους της ΚΥΑ, η οποία αφορούσε τις αποζημιώσεις των αξιολογητών - εμπειρογνωμόνων, που ήλθαν από τα ΑΕΙ του εξωτερικού.

Οι δυσλειτουργίες που δημιουργήθηκαν είχαν ως αποτέλεσμα να υποστεί πλήγμα η αξιοπιστία της Αρχής έναντι των εξωτερικών αξιολογητών, δηλαδή έναντι καθηγητών ξένων πανεπιστημίων υψηλού επιστημονικού κύρους, γεγονός το οποίο είχε αρνητική επίδραση στην προθυμία πολλών επιστημόνων να συνδράμουν την Αρχή συμμετέχοντας στις Επιτροπές Εξωτερικής Αξιολόγησης που συντονίζει η ΑΔΙΠ".  Επισημαίνεται ακόμη ότι από το φθινόπωρο μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου του 2012 πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι εξωτερικές αξιολογήσεις τμημάτων ΑΕΙ, αλλιώς θα πρέπει να επιστραφεί στην ΕΕ το ποσό του 1,150 δισ. που προβλέπεται για την Ανώτατη Εκπαίδευση μέσω του ΕΣΠΑ!

ΠΗΓΗ: Μακεδονία