Ανοίγει ο δρόμος για την ισότιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ακόμα και στο δημόσιο τομέα, Ευρωπαίων πολιτών αλλά και αποφοίτων κολεγίων, τα οποία λειτουργούν στη χώρα μας ως παραρτήματα ευρωπαϊκών ΑΕΙ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΗτΣ», πριν από λίγες ημέρες το νεοσύστατο Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ) άναψε το «πράσινο φως» για την αναγνώριση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, επαγγελματικών δικαιωμάτων σε δεκάδες αποφοίτους κολεγίων -στην πλειονότητά τους οπτικοί και λογιστές- εφαρμόζοντας την περίφημη κοινοτική οδηγία 36 του 2005. Για το θέμα, άλλωστε, επισκέφθηκαν πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας στελέχη της Κομισιόν ζητώντας επίσπευση των διαδικασιών, αλλά θέτοντας ακόμα και ζήτημα «α?οιβαίας ακαδη?αϊκής αναγνώρισης» των πτυχίων των κολεγίων στο μέλλον. Ένα θέμα το οποίο η Ελλάδα αρνείται να διαπραγματευτεί και ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει με δικαστικό «πόλεμο».

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, από τον Οκτώβριο που το ΣΑΕΠ ξεκίνησε τη λειτουργία του έχουν υποβληθεί περίπου 800 αιτήσεις ενδιαφερομένων για αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων που αντιστοιχούν σε πανεπιστημιακά πτυχία ή σε επαγγελματική εκπαίδευση. Σύμφωνα με πληροφορίες, θετικά αξιολογήθηκαν περίπου 500 υποψήφιοι εκ των οποίων οι 300 πληρούν όλες τις προϋποθέσεις και τα επαγγελματικά τους δικαιώματα αναγνωρίζονται «αυτόματα», ενώ οι υπόλοιποι 200 είναι απόφοιτοι κολεγίων και θα πρέπει είτε να συμπληρώσουν τους φακέλους τους με νέα έγγραφα είτε -οι περισσότεροι (περίπου οι 180)- να περάσουν και από δεύτερο «τεστ».

Το ΣΑΕΠ είπε «ναι υπό όρους» στην αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων τους, επιβάλλοντας αντισταθμιστικά μέτρα, όπως είναι η πραγματοποίηση πρακτικής άσκησης προσαρμογής ή η δοκιμασία επάρκειας (εξετάσεις). Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα που ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 36/05, αντισταθμιστικά μέτρα μπορούν να επιβληθούν σε περιπτώσεις που η διάρκεια εκπαίδευσης στο εξωτερικό είναι μικρότερη τουλάχιστον κατά 1 χρόνο από την απαιτούμενη στην Ελλάδα ή εφόσον οι τομείς γνώσεων διαφέρουν ουσιωδώς από εκείνους που καλύπτει ο απαιτούμενος στη χώρα μας τίτλος εκπαίδευσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι περισσότεροι από τους αποφοίτους κολεγίων που ζητούν αναγνώριση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων έχουν πτυχίο οπτικού, μια ειδικότητα ιδιαίτερα «ευαίσθητη» για τη χώρα μας η οποία έχει συρθεί στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Το ζήτημα αφορά τα πτυχία που εκδίδει το ιταλικό Περιφερειακό Ινστιτούτο Σπουδών Οπτικής και Οπτομετρίας του Vinci σε συνεργασία με ελληνικά κολέγια, πτυχία που αναγνωρίζονται μεν στην Ιταλία, όχι όμως και στη χώρα μας όπου απαιτείται πτυχίο ΤΕΙ.

Και νέες προσφυγές
Σε πρακτικό επίπεδο, η επαγγελματική αναγνώριση των κολεγίων σημαίνει ότι οι απόφοιτοί τους θα ?πορούν να εγγράφονται σε επι?ελητήρια και επαγγελ?ατικούς συλλόγους, αλλά και να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Ακόμη, θα μπορούν να διεκδικήσουν αυξήσεις α?οιβών και προαγωγές στον ευρύτερο δη?όσιο, αλλά και στον ιδιωτικό το?έα, χρησι?οποιώντας τα πτυχία τους που ?έχρι τώρα δεν αναγνωρίζονταν. «Αγκάθι» αποτελούν τα πτυχία που δεν αφορούν σε νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.

Πρόκειται, για παράδειγμα, για πτυχία Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μάρκετινγκ ή Πληροφορικής που έχουν αποκτήσει οι περισσότεροι απόφοιτοι κολεγίων. Μπορούν ή όχι να διεκδικήσουν μια θέση πτυχιούχου ανώτατης σχολής στον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα ανεξαρτήτως ειδικότητας; «Για εμάς η απάντηση είναι προφανής αφού στην Ελλάδα ο αντίστοιχος απόφοιτος ελληνικού Πανεπιστημίου μπορεί να καταλάβει αυτή τη θέση» τονίζει στην «ΗτΣ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων κ. Κωνσταντίνος Καρκανιάς, προσθέτοντας πως -σε αντίθετη περίπτωση- η αντιπαράθεση θα λυθεί και πάλι στα δικαστήρια.

Έτσι, όπως εξηγεί ο κ. Καρκανιάς, «όταν με μια προκήρυξη μια εταιρεία ή οργανισμός ή το δημόσιο ζητά ένα πτυχιούχο Ανωτάτης Σχολής ανεξαρτήτως ειδικότητας ημεδαπής ή αλλοδαπής δεν είναι δυνατόν να παραπέμπει τους αποφοίτους κολεγίων για αναγνώριση στο ΔΟΑΤΑΠ.

Αν πάλι αυτοί ζητήσουν αναγνώριση από το ΣΑΕΠ δεν είναι δυνατόν αυτό να τους την αρνηθεί με δικαιολογία, ότι «η κτήση πτυχίου ανωτάτης σχολής» δεν είναι νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα γιατί με βάση και το γράμμα και το πνεύμα των Ευρωπαϊκών Οδηγιών και του Π.Δ. 38/2010 είναι».

Επίσης, όπως προσθέτει, «δεν είναι δυνατόν να μην δέχονται εταιρείες ή οργανισμοί ή το δημόσιο να αναγνωρίσουν σε αποφοίτους μας με ευρωπαϊκά πανεπιστημιακά πτυχία το δικαίωμα σε επιδόματα ή προαγωγές, τα οποία σχετίζονται με την κτήση των πτυχίων ανωτάτης εκπαίδευσης, γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις έχουμε ρύθμιση της άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας που συνιστά νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα σύμφωνα και με το Π.Δ. 38/2010 (άρθρο 3, παρ. 1) και της Οδηγίας 36/2005 και των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου».

Ποια επαγγέλματα αναγνωρίζονται
Τις αποφάσεις για το ποιοι πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να εργαστούν στη χώρα μας θα παίρνει το ΣΑΕΠ

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 36/2005 και το αντίστοιχο ελληνικό Π.Δ. 38/2010 καλύπτουν μια τεράστια «γκάμα» επαγγελμάτων -από μηχανικούς, ιατρούς, νομικούς, αρχιτέκτονες μέχρι κατασκευαστές οργάνων, οπλοποιούς αλλά και τον... Πολωνό υδραυλικό. Ειδικότερα, αναγνωρίζονται τρεις κατηγορίες επαγγελμάτων:

Επαγγέλματα που αντιστοιχούν σε πανεπιστημικά πτυχία και τυγχάνουν αυτόματης αναγνώρισης, όπως γιατροί, νοσηλευτές, οδοντίατροι, κτηνίατροι, μαίες, φαρμακοποιοί, αρχιτέκτονες.
Επαγγέλματα για τα οποία δεν απαιτούνται πανεπιστημιακές σπουδές, όπως φυσικοθεραπευτές, οπτικοί, διαιτολόγοι, λογοθεραπευτές, οδοντοτεχνίτες, βοηθοί φαρμακείου κ.ά.
Επαγγέλματα τα οποία αντιστοιχούν σε πανεπιστημιακή εκπαίδευση και των οποίων η άσκηση με νομοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις περιορίζονται σ΄ αυτούς που έχουν συγκεκριμένη εκπαίδευση και εμπειρία.
Για την επόμενη 3ετία, τις αποφάσεις για το ποιοι πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να εργαστούν στη χώρα μας θα παίρνει το ΣΑΕΠ το οποίο, αφού θα ελέγχει τους φακέλους των ενδιαφερομένων και εφόσον κρίνει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις, θα δίνει την έγκρισή του για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων.

Όμως σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο διαπιστώσει ότι υπάρχει ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στα επαγγελματικά προσόντα του υποψηφίου και στην απαιτούμενη εκπαίδευση στη χώρα μας, το ΣΑΕΠ μπορεί να ζητήσει από τον υποψήφιο να αποδείξει ότι κατέχει τις απαιτούμενες γνώσεις και ικανότητες, κυρίως μέσα από δοκιμασία επάρκειας.

Από 1/1/2013 το τοπίο θα αλλάξει και πάλι, καθώς «το πάνω χέρι» στη διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων θα πάρουν οι επαγγελματικές οργανώσεις κάθε κλάδου που είναι οργανωμένες ως ΝΠΔΔ (π.χ. συλλόγους ιατρικούς, φαρμακευτικούς, δικηγορικούς, επιμελητήρια τεχνικά, κ.ά).

Της Χαράς Καλημέρη