Της Χαράς Καλημέρη

Πλοίαρχοι ή μηχανικοί Εμπορικού Ναυτικού για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και υψηλές αποδοχές. Δικηγόροι και γιατροί λόγω... παράδοσης. Αστυνομικοί και πυροσβέστες για το Δημόσιο και μηχανικοί, οικονομολόγοι, αλλά και ψυχολόγοι για τον ιδιωτικό τομέα. Σε αυτά τα επαγγέλματα οδηγούν τα τμήματα ΑΕΙ, που είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση από τους νέους, οι οποίοι συμμετείχαν στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις.

Η οικονομική κρίση έβαλε έντονα το στίγμα της στην επιλογή σχολών η οποία, πλέον, γίνεται με βάση δύο κριτήρια: είτε επειδή οδηγούν σε επαγγέλματα που «αντέχουν» στην ανεργία είτε γιατί εδρεύουν κοντά στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους. Αλλωστε, τα έξοδα της φοιτητικής «μετανάστευσης» είναι τσουχτερά και μπορεί να ξεπεράσουν τα 50.000 ευρώ για την απόκτηση του πτυχίου.

Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας σχετικά με τις πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων το 2011, τα οποία παρουσιάζει σήμερα η «Η», είναι αποκαλυπτικά:

Στη λίστα των 50 τμημάτων ΑΕΙ με τη μεγαλύτερη ζήτηση, μόλις 5 (όλα πανεπιστημίων) εδρεύουν στην περιφέρεια. Τα υπόλοιπα 45 τμήματα εδρεύουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, όπου συγκεντρώνεται ο περισσότερος πληθυσμός της χώρας, καταδεικνύοντας πως στην επιλογή σπουδών το γεωγραφικό κριτήριο κυριαρχεί εκείνου του αντικειμένου σπουδών.

Από τη λίστα των 50 δημοφιλέστερων τμημάτων σχεδόν απουσιάζουν τα ΤΕΙ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις τρία τμήματα ΤΕΙ (Εργοθεραπείας στην Αθήνα καθώς και Εφαρμοσμένης Πληροφορικής στη διοίκηση και στην οικονομία στην Πάτρα και στη Λευκάδα) έχουν ζήτηση από τους υποψηφίους.

Μπροστά στην αγωνία για επαγγελματική αποκατάσταση φαίνεται πως οι νέοι βάζουν στην άκρη όνειρα και ταλέντα. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ έως το 2009 η σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού είχε κενές θέσεις, φέτος παρουσίασε «έκρηξη» ζήτησης. Ειδικότερα, το 2010, η σχολή ήταν πρώτη προτίμηση μόλις από 581 υποψηφίους, ενώ το 2011 από 1.600, με αποτέλεσμα στην κατάταξη των σχολών με τη μεγαλύτερη αύξησή της των πρώτων προτιμήσεων να βρεθεί στη δεύτερη θέση, μετά τη Νομική Αθήνας.

Οι νέοι γύρισαν την πλάτη σε σχολές που ως βασική επαγγελματική προοπτική έχουν την πρόσληψη στο δημόσιο τομέα. Ενώ το Παιδαγωγικό τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης ήταν έως το 2009 στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων, το 2011 έπαψε να είναι τόσο δημοφιλές λόγω των ελάχιστων διορισμών που γίνονται πλέον στην εκπαίδευση.

Η εικόνα ανά επιστημονικό πεδίο

1ο
Ο φόβος της αδιοριστίας στην εκπαίδευση, έστρεψε πολλούς υποψήφιους από τα Παιδαγωγικά στα Νομικά τμήματα. «Πρώτη των πρώτων» αναδεικνύεται η Νομική Αθήνας την οποία επέλεξαν 2.173 υποψήφιοι το 2011 έναντι 1.918 το 2010. Η ζήτηση αυξήθηκε και στα τμήματα Ψυχολογίας όπου στη Θεσσαλονίκη ήταν πρώτη επιλογή για 851 υποψήφιους (έναντι 596 πέρυσι) και στην Αθήνα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για 901 υποψήφιους (έναντι 735 το 2010).

2ο
Σάρωσαν» οι σχολές που οδηγούν σε ένστολα επαγγέλματα. Εκτός από τους πλοιάρχους και μηχανικούς Εμπορικού Ναυτικού, περισσότεροι ήταν οι νέοι που επέλεξαν τις αστυνομικές και στρατιωτικές σχολές. Τη σχολή Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας, π.χ., προτίμησαν 1.158 υποψήφιοι το 2011 (έναντι 169 το 2010), τη σχολή Αστυφυλάκων 1.048 υποψήφιοι (έναντι 242) και το τμήμα Ανθυποπυραγών 184 (έναντι 4).

3ο
Τα «σκήπτρα» εξακολουθεί να κρατά η Ιατρική Αθήνας με 1.475 πρώτες προτιμήσεις φέτος (έναντι 1.251 το 2010) και ακολουθεί η Ιατρική Θεσσαλονίκης (869 φέτος έναντι 732 πέρυσι). Υψηλή ζήτηση έχουν, επίσης, η Φαρμακευτική και η Οδοντιατρική Αθήνας, καθώς και το τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου.

4ο
Δημοφιλέστερο αναδεικνύεται το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ (1.322 πρώτες προτιμήσεις το 2011 έναντι 1.252 το 2010). Αντίθετα, η ύφεση στον κατασκευαστικό κλάδο έπληξε τα τμήματα των Αρχιτεκτόνων (879 έναντι 973) και των Πολιτικών Μηχανικών (844 έναντι 1.019).

5ο
Στην κορυφή των προτιμήσεων βρίσκεται το τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθήνας με 1.238 υποψήφιους να το επιλέγουν ως πρώτη προτίμηση (έναντι 1.127 πέρυσι). Αύξηση παρουσιάζει και το αντίστοιχο τμήμα στη Θεσσαλονίκη (668 φέτος έναντι 550 πέρυσι), ενώ από τα ΤΕΙ ξεχωρίζει το τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής στην Καλαμάτα.