Το πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ θα προσφέρουν «πτυχία» τριών διαφορετικών κατηγοριών! Τα πτυχία «πρώτης κατηγορίας» είναι τα γνωστά και σήμερα, μετά από εισαγωγή από πανελλαδικές εξετάσεις κι ένα πρόγραμμα σπουδών. Τα νέα «πτυχία» που θεσμοθετεί ο νόμος - πλαίσιο είναι δύο ειδών, τα ...μισά «πτυχία», δηλαδή ένας κύκλος σπουδών, μικρότερης διάρκειας, που οδηγεί σε πιστοποιητικό και τα «πτυχία» από τις «Σχολές Διά Βίου Μάθησης», οι οποίες θα έχουν δυνατότητα επιβολής διδάκτρων.

Σήμερα θα εστιάσουμε στα «πτυχία» της τρίτης κατηγορίας, δηλαδή αυτά που απονέμουν οι «Σχολές Διά Βίου Μάθησης» στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Πριν περάσουμε στην ουσία του ζητήματος, είναι χρήσιμο να αντιληφθούμε τι είναι αυτές οι «Σχολές Διά Βίου Μάθησης», που θα ιδρυθούν σε κάθε Ιδρυμα. Ο «ελκυστικός» τους τίτλος δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, αφού πρόκειται για σχολές κατάρτισης και επανακατάρτισης μέσα στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, σχολές που θα δίνουν πιστοποιητικά γνώσεων, όπως κάθε ιδιωτικό μαγαζί κατάρτισης. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, τα σεμινάρια κατάρτισης θα επενδύονται με το κύρος των ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Οι «Σχολές Διά Βίου Μάθησης» θα είναι ένα υποκατάστημα των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, όπου θα πουλιέται κατάρτιση κάθε είδους. Με λίγες ώρες (και αρκετά ευρώ), ο φοιτητής και ο εργαζόμενος θα «κερδίζει» ένα ακόμα πιστοποιητικό στη «συλλογή» με τα αποδεικτικά των σπουδών του.

Εχουμε σημειώσει πολλές φορές ότι η «Διά Βίου Μάθηση» δεν είναι ούτε η απαραίτητη επικαιροποίηση γνώσεων, που πρέπει να έχει ο κάθε εργαζόμενος για το επάγγελμά του, ούτε έχει κάποια σχέση με τη διαρκή ανάγκη του ανθρώπου να μαθαίνει και να μορφώνεται. Η «Διά Βίου Μάθηση» (κατάρτιση), είτε στεγάζεται μέσα σ' ένα πανεπιστήμιο, είτε σ' ένα ιδιωτικό μαγαζί κατάρτισης, έχει σχέση με τη διατυπωμένη κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης πως ο «σύγχρονος» εργαζόμενος πρέπει να αλλάζει 6 και 7 επαγγέλματα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Πρέπει να είναι «ευέλικτος» και να «προσαρμόζεται» στις εργοδοτικές απαιτήσεις.

Οι εργαζόμενοι, με λίγα μαθήματα, πρέπει να αλλάζουν αντικείμενο ή να «επικαιροποιούν» τις γνώσεις τους, σύμφωνα με τις ευκαιριακές απαιτήσεις της «αγοράς». Δε θα είναι «επιλογή», αλλά αποτέλεσμα ωμών εκβιασμών, που θα έχουν σχέση με την επιβίωσή μας: Λίγα σεμινάρια για να κρατήσεις τη δουλειά σου, λίγα σεμινάρια για να ελπίζεις πως θα βρεις δουλειά...

Το παζάρι των «πιστοποιητικών», που γίνεται με σεμινάρια και ημερίδες «εύκολων» λύσεων, θα εγκατασταθεί, λοιπόν, και μέσα στα Ιδρύματα επίσημα, πια, με τις Σχολές «Διά Βίου Μάθησης». Να σημειώσουμε, δε, πως οι συγκεκριμένες Σχολές δεν είναι μια πρωτότυπη ιδέα της παρούσας κυβέρνησης, αφού είναι πολλές οι προσπάθειες ίδρυσης τέτοιων δομών μέσα στα Ιδρύματα και από παλιότερες κυβερνήσεις, με τους Ελεύθερους Κύκλους Σπουδών (ΕΛΚΥΣ), τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής, τα Ινστιτούτα Διά Βίου Εκπαίδευσης κ.ά. που στην ουσία ποτέ δεν εφαρμόστηκαν.

Ενα πρώτο παράδειγμα για το περιεχόμενο των σεμιναρίων στις «Σχολές Διά Βίου Μάθησης» είναι το πρόγραμμα, που ανακοίνωσε πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας, καλώντας τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να ανταποκριθούν. Ονομάζεται πρόγραμμα «Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων ΑΕΙ», με συνολικό διατιθέμενο προϋπολογισμό 15 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο Παιδείας βιάζεται τόσο να προχωρήσουν οι διαδικασίες και επιδιώκει να «διευκολύνει» τα Ιδρύματα, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν, ακόμα κι αν δεν έχουν συστήσει Σχολή «Διά Βίου Μάθησης» (με απόφαση της Συγκλήτου).

Το πρόγραμμα θα διαρκεί 60, 100 ή 150 ώρες «σε συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα άμεσα αξιοποιήσιμα στην παραγωγική διαδικασία», σε δύο κατηγορίες αντικειμένων. Με λίγα λόγια, θα επιλεγούν αντικείμενα «αξιοποιήσιμα» απ' αυτούς που ορίζουν την παραγωγική διαδικασία, σε κάθε κλάδο, δηλαδή τις μεγάλες επιχειρήσεις και τα πρόσκαιρα συμφέροντά τους. Η πρώτη κατηγορία θα έχει σχέση με Ενέργεια, Περιβάλλον, Διατροφή, Γεωργία - Αλιεία - Κτηνοτροφία, Ιατρική, Φαρμακευτική, Βιοτεχνολογία, Χημείας, Πληροφορικής κ.ά. και η δεύτερη με «υπηρεσίες» (διοίκηση επιχειρήσεων/ επιχειρηματικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικά, μεταφορές κ.ά.).

Στόχος των προγραμμάτων είναι να προσελκύσουν εργαζόμενους με συγκεκριμένα κριτήρια, αφού δικαίωμα συμμετοχής έχουν εκείνοι που έχουν λάβει πτυχίο μέχρι το 2001 ή έχει περάσει ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον 10 ετών από την ημερομηνία απόκτησης του βασικού τίτλου σπουδών τους. Προτεραιότητα, δε, θα έχουν οι απόφοιτοι ηλικίας πάνω από 45 και χωρίς μεταπτυχιακό. Μετά τα σεμινάρια θα λάβουν «πιστοποιητικό συμμετοχής που θα έχει ισχύ τίτλου σπουδών»! Είναι προφανές πως ο συγκεκριμένος «τίτλος» δεν εξασφαλίζει τίποτα άλλο από μια προσδοκία εξεύρεσης εργασίας, μέσα στη ζούγκλα της «αγοράς», σε μια περίοδο που οι στρατιές των ανέργων αυξάνονται διαρκώς.

Ενα μεγάλο ζήτημα που προκύπτει από τη λειτουργία προγραμμάτων κατάρτισης («Δια Βίου Μάθησης») μέσα στα Ιδρύματα είναι τα αποτελέσματά τους στα προγράμματα σπουδών που οδηγούν στα «κανονικά» πτυχία. Τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, τα οποία θα λειτουργούν ως επιχειρήσεις, θα έχουν την «ευκαιρία» να «μοιράζουν» ή να πουλούν διάφορα χαρτιά για «πτυχία». Σε κάθε πανεπιστήμιο και μεταξύ των πανεπιστημίων ή των ΤΕΙ θα διαμορφωθεί «προσφορά και ζήτηση» για κάθε είδους πτυχίο. Τα «γρήγορα» πιστοποιητικά είναι λογικό να υποβαθμίσουν το επιστημονικό περιεχόμενο των κανονικών πτυχίων.

Μήπως, αλήθεια, τα πιστοποιητικά των Σχολών «Διά Βίου Μάθησης» δε θα διαφημιστούν ως εύκολες και άμεσες λύσεις, για να προσελκύσουν σπουδαστές; Για να «σταθούν» στο παζάρι τα πτυχία με επιστημονικό περιεχόμενο, θα χρειαστεί να προσαρμοστούν στους ρυθμούς και το περιεχόμενο που ζητάει η «αγορά». Ετσι κι αλλιώς με το νόμο - πλαίσιο και τη δυνατότητα τρίχρονων πτυχίων σε σύνδεση με την «αγορά» η υποβάθμιση είναι σίγουρη και τα πιστοποιητικά «Διά Βίου Μάθησης» θα δώσουν το τελικό «χτύπημα».

Σκοπός, άλλωστε, των σχεδίων του υπουργείου Παιδείας, σε απόλυτη ευθυγράμμιση με την ΕΕ, είναι να κατασκευαστεί μια μεγάλη «αγορά» τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπου η αξία των πτυχίων θα «μετριέται» απ' τους εργοδότες. Τα πτυχία, όπως τα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, με ολοκληρωμένο επιστημονικό περιεχόμενο (όπου είχε μείνει) δεν προβλέπονται... Για τους πολλούς, οι σπουδές θα είναι ένα άθροισμα πιστωτικών μονάδων από «κανονικά» πτυχία, πιστοποιητικά «Διά Βίου Μάθησης» στα Ιδρύματα ή στην «αγορά», βεβαιώσεις, καταρτίσεις, σεμινάρια και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, χωρίς επιστημονικό περιεχόμενο και αντίκρισμα, δίχως καμία κατοχύρωση.

ΠΗΓΗ: ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ