Tου Γιαννη Ελαφρου

Η σκιά της κρίσης που (μοιραία) πέφτει και στα σχολεία, προκαλεί όχι μόνο δύσκολες καταστάσεις, αλλά και ένα κλίμα αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης, συχνά με πρωτοβουλία εκπαιδευτικών. Από την απλή βοήθεια σε ένα παιδί για να αγοράσει κάτι από το κυλικείο, μέχρι τον «κουμπαρά της εκδρομής» και τα «κοινωνικά παντοπωλεία», τα μικρά φώτα ελπίδας πληθαίνουν.

«Η οικονομική κατάσταση των περισσοτέρων οικογενειών, είτε είναι ελληνικής καταγωγής είτε μετανάστες, έχει χειροτερέψει δραματικά τον τελευταίο χρόνο. Οταν ανοίγει συζήτηση μέσα στην τάξη γίνονται συνεχώς αναφορές σε γονείς που έχουν μείνει άνεργοι για μήνες και χρόνια ή που υπέστησαν μεγάλη μείωση εισοδήματος», λέει στην «Κ» η κ. Δώρα Κανελλοπούλου, δασκάλα στο 108ο Δημοτικό Σχολείο στο κέντρο της Αθήνας.

Η οικονομική στενότητα σφραγίζει τα πάντα: «Προ ημερών, παίξαμε στην τάξη ένα θεατρικό παιχνίδι για το πώς τα παιδιά πρέπει να βοηθούν τους γονείς στις δουλειές του σπιτιού. Αυτό που “έπαιξαν” μερικά παιδιά ήταν μια στενάχωρη οικογενειακή κατάσταση, όπου οι γονείς τσακώνονταν για τα άσχημα οικονομικά του σπιτιού».

Mόνο με μετρό

«Εχουμε κόψει όλες τις εκδρομές σε θέατρα ή σε οτιδήποτε χρειάζεται εισιτήριο, ενώ πηγαίνουμε μόνο με το μετρό και όχι με ναυλωμένο λεωφορείο. Μόνο για ένα πολύ καλό κουκλοθέατρο, που έχουμε βάλει στόχο να πάμε, φτιάξαμε έναν κουμπαρά όπου τα παιδιά βάζουν μέσα από μισό ευρώ την εβδομάδα για να συγκεντρωθεί το ποσό», συμπληρώνει η κ. Κανελλοπούλου. Βεβαίως δεν μιλάμε για κατασκευές, χρήση χαρτιού, χαρτονιών, μελανιών, μπογιών κ.λπ. Ολα αυτά είναι κομμένα, καθώς ούτε τα παιδιά έχουν, ούτε η σχολική επιτροπή δίνει. «Μέχρι πέρσι βάζαμε οι δάσκαλοι, τώρα δεν μπορούμε ούτε εμείς», λέει η κ. Κανελλοπούλου.

Μαχαίρι στις εκδρομές έχει πέσει σε πολλά σχολεία. Στην περιοχή του Κερατσινίου δεν πραγματοποιείται εκδρομή με κόστος μεγαλύτερο από 2-3 ευρώ. Ακόμα και γι’ αυτό το ποσό όμως υπάρχουν κάποια παιδιά που δεν μπορούν να ανταποκριθούν και συχνά οι εκπαιδευτικοί συνεισφέρουν «σιωπηλά». Στο 11ο Δημοτικό του Αγίου Νικολάου Αθηνών έχουν βάλει επίσης «κουμπαρά εκδρομής», με στόχο 2 ευρώ τον μήνα. «Κάποια παιδιά φέτος δεν αγόρασαν καινούργια τετράδια, ήρθαν στο σχολείο με τα παλιά, τους περσινούς φακέλους», μας λέει η κ. Ντίνα Ρέππα, δασκάλα στο σχολείο.

Την ίδια ώρα τα κυλικεία στα σχολεία περνούν δύσκολες ώρες, καθώς τα παιδιά φέρνουν κολατσιό από το σπίτι τους. Υπάρχουν βεβαίως και αυτά που δεν έχουν τίποτα. Σε πολλά σχολεία έχουν εμφανιστεί τέτοια φαινόμενα, με παιδιά που δεν έχουν μαζί τους φαγητό, ούτε χρήματα για να αγοράζουν σε καθημερινή βάση. «Κυρία, αγοράστε μου κάτι από το κυλικείο», με το επιτακτικό ύφος των παιδιών, απευθύνθηκαν μαθητές σε εκπαιδευτικούς στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα και του Γαλατσίου. Ευτυχώς, μέχρι τώρα, η σχολική κοινότητα ανταποκρίνεται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Μια πιο οργανωμένη και ελπιδοφόρα παρέμβαση γίνεται σε δημοτικά σχολεία του Κερατσινίου. «Μπορεί το ‘’εγώ’’ να γίνει ‘’εμείς’’; Μπορούμε να διδάξουμε την κοινωνική αλληλεγγύη; Με αυτές τις σκέψεις δημιουργήσαμε στο σχολείο μας ένα Κοινωνικό Παντοπωλείο, όπου όσες οικογένειες μπορούν φέρνουν τρόφιμα, τα οποία διανέμονται σε άλλες οικογένειες που τα στερούνται. Η ανταπόκριση είναι μεγάλη και η ιδέα έχει επεκταθεί και σε άλλα σχολεία της περιοχής. Επίσης, ζητήσαμε από γιατρούς και φαρμακοποιούς της γειτονιάς, καθώς επίσης και από φροντιστήρια να βοηθήσουν τις φτωχές οικογένειες.

Υπήρξαν επίσης πολύ θετικά αποτελέσματα. Δημιουργήσαμε παζάρι ή λαχειοφόρες αγορές, για να ενισχύσουμε και οικονομικά», λέει στην «Κ» ο κ. Στέλιος Φωκιανός, δάσκαλος στο 5ο δημοτικό σχολείο Κερατσινίου. Ενα άλλο σχολείο της περιοχής «υιοθετήθηκε» υγειονομικά από τους γιατρούς του Γενικού Κρατικού νοσοκομείου Νίκαιας.

Υπάρχουν λόγοι να ελπίζουμε, όταν βλέπουμε τέτοιες κοινωνικές τάσεις αλληλεγγύης.