Τι έδειξε διεθνής έρευνα του ΕΚΠΑ για τους αριστερόχειρες

Από τον Leonardo da Vinci μέχρι την Oprah Winfrey και από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη έως τον Jimi Hendrix, τα ταλέντα των αριστερόχειρων δοξάζονται ανά τις γενεές. Ωστόσο, ο επιπολασμός των ατόμων που προτιμούν το αριστερό τους χέρι από το δεξί, αποτελούσε πάντα μια τυχαία εκτίμηση – έως τώρα. Στην μεγαλύτερη έως σήμερα παγκόσμια μελέτη για την κυριοχειρία, ερευνητές από όλη την Ευρώπη έχουν καταλήξει ότι το 10.6% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι αριστερόχειρες.

Λεπτομέρειες για την μελέτη στην οποία ηγήθηκαν ερευνητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στην οποία συμμετείχαν ακόμα ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Πανεπιστημίου του Μπρίστολ από το Ηνωμένο Βασίλειο, του Ruhr University Bochum από τη Γερμανία και του St Andrews από τη Σκωτία, δημοσιεύονται στο περιοδικό “Psychological Bulletin” (2.4.2020).

Η συχνότητα της αριστεροχειρίας έχει επηρεάσει διάφορα πεδία της έρευνας, από την γνωστική νευροεπιστήμη έως την ανθρώπινη εξέλιξη. Χρησιμοποιείται από τους ερευνητές ως ένας έμμεσος δείκτης για την οργάνωση του εγκεφάλου για τις γλωσσικές λειτουργίες, με τους δεξιόχειρες να έχουν το αριστερό ημισφαίριο για τις γλωσσικές λειτουργίες, ενώ για τους αριστερόχειρες αυτό το μοτίβο να είναι συχνά διαφοροποιημένο.

Ενώ, όμως, εκατοντάδες εμπειρικές μελέτες έχουν μετρήσει την κυριοχειρία, δεν είχε υπάρξει ποτέ μια τόσο εκτεταμένη, σε μεγάλη κλίμακα ανασκόπηση του επιπολασμού της κυριοχειρίας και των παραγόντων που τον επηρεάζουν.

Για τη συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές πραγματοποίησαν πέντε μετά–αναλύσεις που περιελάμβαναν 200 έρευνες, που συνολικά 2,396,170 άτομα εξετάστηκαν σε διάφορες χειρωνακτικές εργασίες. Οι μετά–αναλύσεις έδειξαν ότι ο επιπολασμός της αριστεροχειρίας βρίσκεται μεταξύ του 9.34%, χρησιμοποιώντας τα πιο αυστηρά κριτήρια για την αριστεροχειρία, και του 18.1%, χρησιμοποιώντας το πιο επιλεκτικό κριτήριο της μη δεξιάς κυριοχειρίας, με την καλύτερη συνολική εκτίμηση να είναι 10,6%.

Συνήθως, η κυριοχειρία καθορίζεται με βάση το ποιο χέρι χρησιμοποιεί κανείς για να γράψει. Ωστόσο, για αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές έλαβαν υπ’ όψιν το γεγονός ότι περίπου το 9% των ανθρώπων χρησιμοποιεί διαφορετικά χέρια για διαφορετικές εργασίες, το οποίο βελτίωσε περαιτέρω την ακρίβεια των ευρημάτων τους.

Η κατανόηση της κυριοχειρίας συνεισφέρει –μεταξύ άλλων- στην κατανόηση μας για την ανθρώπινη εξέλιξη. Για παράδειγμα, έχει υποστηριχθεί ότι η δεξιοχειρία, μαζί με την ικανότητα του να φτιάχνει και να χρησιμοποιεί κανείς εργαλεία, να χρησιμοποιήσει την γλώσσα και να παρουσιάζει λειτουργική και ανατομική εγκεφαλική εξειδίκευση είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων, τα οποία και είναι στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους κατά την αποκλίνουσα εξέλιξη του ανθρώπου από τους πιθήκους.

Η κύρια ερευνήτρια της μελέτης, Δρ. Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού, Επίκουρη Καθηγήτρια Νευροψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, δήλωσε: «Η κυριοχειρία μετριέται συστηματικά στις ψυχολογικές και νευροεπιστημονικές μελέτες, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι περισσότερες από 60.000 δημοσιευμένες έρευνες εμφανίζονται όταν χρησιμοποιηθεί ο όρος «κυριοχειρία» κατά την αναζήτηση του όρου στην επιστημονική βάση δεδομένων PubMed. Όμως, ο επιπολασμός της κυριοχειρίας έχει αποτελέσει σημείο αμφισβήτησης μεταξύ διαφορετικών μελετών και στην παρούσα αναφέρουμε μια ισχυρή εκτίμηση αυτής της επικράτησης, παρέχοντας μια οριστική απάντηση σε μια μακρόχρονη, έντονη συζήτηση.

Η συν-συγγραφέας της μελέτης Dr Silvia Paracchini της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του St Andrews συμπληρώνει: «Αυτή η μελέτη θα αποτελέσει μια σημαντική αναφορά για διαφορετικούς τομείς της έρευνας πάνω στην κυριοχειρία. Όχι μόνο προσφέρει αξιόπιστες εκτιμήσεις, αλλά τονίζει και το πόσο μπορεί να διαφέρουν τα αποτελέσματα από μελέτη σε μελέτη, ανάλογα με τα διαφορά κριτήρια που χρησιμοποιούνται για να αξιολογηθεί η κυριοχειρία. Ενώ διαισθητικά χωρίζουμε συνήθως τους ανθρώπους σε αριστερόχειρες και δεξιόχειρες, τα δεδομένα μάς δείχνουν ότι το ποσοστό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν διαφορετικά χέρια για διαφορετικά έργα είναι σχεδόν το ίδιο με το ποσοστό των αριστερόχειρων.»

Η μελέτη «Ανθρώπινη κυριοχειρία: μια μετά-ανάλυση» (“Humanhandedness: Ameta-analysis” ) είναι δημοσιευμένη στο περιοδικό “PsychologicalBulletin”.

 

Πηγή: foititikanea.gr