Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις εκτός του σχολικού χώρου αποτελούν σημαντικό τμήμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενταγμένη στο αναλυτικό πρόγραμμα και τους διδακτικούς στόχους δίνοντας στο σύνολο των μαθητών μας την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με πολιτιστικά, ιστορικά, επιστημονικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά αντικείμενα και χώρους, εμπειρία που είναι παιδαγωγικά πολύτιμη προσφέροντας παράλληλα χαρά και ψυχαγωγία. Είναι αυτονόητο ότι η πραγματοποίησή τους πρέπει να γίνεται με απόλυτη ασφάλεια.

Παράλληλα οι πολυήμερες (διήμερες, τριήμερες, πενθήμερες) σχολικές εκδρομές πραγματικά μένουν αξέχαστες, δυστυχώς όμως σε ορισμένες περιπτώσεις μετατρέπονται σε εφιαλτικές.

Είναι αλήθεια ότι πολλές πλευρές των σχολικών εκδρομών μένουν συνήθως στο περιθώριο των συζητήσεων. Π.χ. οι σχολικές εκδρομές με διανυκτερεύσεις αποτελούν το όνειρο των μαθητών. Πρόκειται για τη «μεγάλη έξοδο», μια μυθοποιημένη λειτουργία «ελευθερίας» που συνδέεται, όμως, χωρίς να το διακηρύσσει με παράγοντες ξένους προς τους σκοπούς για τους οποίους γίνεται.

Μέχρι τώρα πολλά είναι πανελλαδικά τα περιστατικά που έχει καταγράψει το αστυνομικό δελτίο, ενώ κάποια δεν έγιναν ποτέ ευρέως γνωστά. Συλλήψεις, για κατοχή ουσιών από μαθητές, βαριά περιστατικά σοβαρής μέθης, ατυχήματα σωρηδόν.

Τα πρόσφατα περιστατικά με τη σύλληψη εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια σχολικών εκδρομών έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά αντίστοιχων περιστατικών και να αποδείξουν, για μια ακόμη φορά, πως οι  εκπαιδευτικοί δεν απολαμβάνουν κανένα πλέγμα προστασίας και παραμένουν εκτεθειμένοι τόσο σε προσωπικό όσο και σε υπηρεσιακό επίπεδο.

Οι καταστάσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εκπαιδευτικοί στις σχολικές εκδρομές είναι δύσκολες. Όχι λίγες φορές οι μαθητές εκφράζουν την αίσθηση ελευθερίας που αποκτούν μακριά από την εστία τους με περίεργους τρόπους.  Πολλές φορές μάλιστα όλο αυτό λειτουργεί ομαδικά, είναι σαν να έχεις να κάνεις με μία ανεξέλεγκτη ομάδα που εύκολα ο κάθε μαθητής κρύβεται κατά κάποιον τρόπο πίσω από αυτήν.  

Ανεπιθύμητα συμβάντα πάντα θα υπάρχουν στις σχολικές εκδρομές, αλλά δεν μπορεί ο εκπαιδευτικός να είναι ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας ή ο “αποδιοπομπαίος τράγος” που θα φορτώνεται κάθε φορά τις ευθύνες.

Είναι πασιφανές ότι καθηγητές- συνοδοί σχολικών εκδρομών, φαίνεται να παίζουν κορώνα- γράμματα την προσωπική και οικογενειακή τους γαλήνη, απροστάτευτοι από την ίδια την Πολιτεία σε περιπτώσεις κρίσεων….

Τι ισχύει για τις υπεύθυνες δηλώσεις των γονέων

Η υφυπουργός Ζέττα Μακρή έχει διευκρινίσει πως οι υπεύθυνες δηλώσεις που δίνονται από τους γονείς αφορά τη συμμετοχή των μαθητών και δεν απαλλάσσει τους εκπαιδευτικούς από την ευθύνη της επίβλεψης και της ασφάλειας των μαθητών. 

«Τυχόν δηλώσεις που δίνονται από τους γονείς ότι επιτρέπουν στα παιδιά να συμμετέχουν στην εκδρομή και με αυτό τον τρόπο καμία ευθύνη δεν υπάρχει στους εκπαιδευτικούς νομική ισχύ δεν έχουν. Οι εκπαιδευτικοί έχουν την ευθύνη της επίβλεψης, όπως την έχουν κατά τη διάρκεια της σχολικής διαδικασίας, την επίβλεψη της επιτήρησης όταν τα παιδιά είναι σε διάλειμμα, την έχουν πολύ περισσότερο όταν τα παιδιά βρίσκονται σε εκδρομή» ανέφερε χαρακτηριστικά. 

Σχολικές εκδρομές : «Πολλές φορές ξεκινάμε με την ψυχή στο στόμα μην συμβεί τίποτε στα παιδιά»

Λυγίζουν μπροστά στο παρακλητικό βλέμμα των μαθητών τους που τους ζητούν να τους συνοδεύσουν στις σχολικές εκδρομές. Άλλοτε μετά από πιέσεις που πολλές φορές καταλήγουν και σε αποχές και σε καταλήψεις κυρίως όμως επειδή θεωρούν ότι οι εκδρομές αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας και δεν θέλουν να στερήσουν από τα «παιδιά» τους τις εμπειρίες των εκπαιδευτικών εξορμήσεων, η πλειονότητα των εκπαιδευτικών συνοδεύουν στις πολυήμερες σχολικές εκδρομές.

Οσο κι αν ακούγεται εύκολο, να συνοδεύσει κανείς 100 παιδιά σε μαθητική εκδρομή, το ρίσκο είναι μεγάλο. Ουσιαστικά οι λίγοι συνοδοί καθηγητές θα πρέπει να είναι χωρισμένοι σε… 100 κομμάτια για να μπορέσουν να ελέγξουν τους μαθητές που συνοδεύουν και για τους οποίους έχουν την ευθύνη.

Μέσα στον Απρίλιο συνελήφθη καθηγήτρια σε σχολική εκδρομή επειδή μαθητής είχε πάνω του κάνναβη και σουγιά ενώ τον ίδιο μήνα σε άλλη σχολική εκδρομή συνελήφθη καθηγητής γιατί πέντε ανήλικοι μαθητές Λυκείων, συνελήφθησαν μετά από ελέγχους της αστυνομίας για παραβατικές συμπεριφορές.

Ενδεικτικά να θυμίσουμε ότι πριν από κάμποσο καιρό δύο εκπαιδευτικοί που είχαν συνοδεύσει μαθητική εκδρομή Γυμνασίου της Μαγνησίας στη Ζάκυνθο, κρίθηκαν ένοχοι για σωματική βλάβη από αμέλεια 14χρονου τότε μαθητή και τους επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 15 και 10 μηνών αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί στάθηκαν σαν γονείς στο προσκέφαλο μαθητή τους που αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα υγείας. Βρέθηκαν όμως κατηγορούμενοι και κρίθηκαν ένοχοι…

Τέτοιες μέρες πριν από ένα χρόνο την «πλήρωσε» η εκπαιδευτικός για το 15χρονο μαθητή που, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Αστυνομίας, έβαλε με αεροβόλο πιστόλι εναντίον αστυνομικού στο κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Ο μαθητής βρισκόταν εκεί σε σχολική εκδρομή και ο αστυνομικός εκτελούσε υπηρεσία τροχαίας αστυνόμευσης. Ο μαθητής συνελήφθη και ο εισαγγελέας Ιωαννίνων όρισε τακτική δικάσιμο για τον Δεκέμβριο του 2023 για παραβάσεις της νομοθεσίας περί όπλων. Μετά τη σύλληψη του  μαθητή , συνελήφθη η εκπαιδευτικός, η οποία συνόδευε στην εκδρομή μαθητές του σχολείου όπου φοιτά και ο ανήλικος.

Την Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2023  στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος και ενώ ήταν σε εξέλιξη εκδρομή μαθητών σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης διαφορετικών περιοχών, μαθητές ενός σχολείου επιτέθηκαν με υβριστικές εκφράσεις, απειλές και χρήση σωματικής βίας σε βάρος  μαθητών άλλου σχολείου. Αποτέλεσμα; Συνελήφθησαν οι επιτιθέμενοι μαθητές και μαζί τους συνελήφθη για «παραμέληση εποπτείας τους» η επιβλέπουσα καθηγήτρια.

Πρόσφατα, επίσης, γονείς μήνυσαν έναν ολόκληρο Σύλλογο εκπαιδευτικών γιατί δεν έκαναν δεκτό στην εκδρομή παραβατικό μαθητή που ήταν γιος τους.

Σε άλλες περιπτώσεις γονείς αποκρύπτουν προβλήματα υγείας των παιδιών τους και οι συνοδοί καθηγητές αντιμετωπίζουν ξαφνικά σοβαρότατα ιατρικά περιστατικά μαθητών, χωρίς να έχουν την παραμικρή πρότερη γνώση για την ιδιαιτερότητα του μαθητή.

Τέτοιες και άλλες χειρότερες καταστάσεις έχουν ν’ αντιμετωπίσουν οι καθηγητές όταν συνοδεύουν τους μαθητές σε σχολικές εκδρομές και κυρίως πολυήμερες και γι’ αυτό ζητούν από το υπουργείο Παιδείας να προχωρήσει σε σοβαρές αλλαγές όσον αφορά στο θεσμικό πλαίσιο για τις εκδρομές, διαφορετικά απειλούν ότι από του χρόνου θα πάψουν να λαμβάνουν μέρος στις εκδρομές ως συνοδοί.

Οι συνοδοί καθηγητές καταγγέλλουν επίσης ότι εργάζονται εκτός έδρας και έχουν 24ωρη συνεχή υπηρεσία, χωρίς την παραμικρή χρηματική αμοιβή και όπως υπογραμμίζουν «είμαστε οι μοναδικοί Δημόσιοι Υπάλληλοι που υφιστάμεθα αυτήν την μεταχείριση από το κράτος. Είναι πασιφανές ότι διαχρονικά το Υπουργείο Παιδείας αδιαφορεί για τα άλυτα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι συνοδοί καθηγητές και επαναπαύεται στην φιλοτιμία και την ευσυνειδησία τους».

ΠΗΓΗ:www.alfavita.gr