Κάποιοι διευθυντές σχολείων μετά από προφορικές προτροπές κάποιων διευθύνσεων εκπαίδευσης απαιτούν αυθαίρετα από τους εκπαιδευτικούς να καλύπτουν “κενά” (ώρες διδασκαλίας) εκπαιδευτικών που απουσιάζουν.

Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν ευσταθεί ότι μπορεί εκπαιδευτικός να «απασχολήσει» παιδιά στην τάξη στα πλαίσια του εργασιακού του ωραρίου. Κανείς δεν υποχρεούται στα κενά του να «απασχολεί» με οποιοδήποτε τρόπο τμήματα, πέραν του υποχρεωτικού του διδακτικού ωραρίου. Κάθε απασχόληση σε τμήμα θεωρείται διδακτικό ωράριο (έχει κριθεί και από την νομολογία των Δικαστηρίων). Επιτήρηση μαθητών προβλέπεται μόνο στο διάλειμμα και στην εφημερία μας. Όλες τις άλλες ώρες το σχολείο βρίσκεται σε διδακτικό έργο!

Τι ορίζει η κείμενη νομοθεσία και η νομολογία των δικαστηρίων για το εργασιακό και το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών

Έχει κριθεί από την νομολογία των Δικαστηρίων ότι η αντικατάσταση εκπαιδευτικού, που λείπει ή η κάλυψη κενού ή η απασχόληση των μαθητών/τριων με οποιονδήποτε τρόπο, σαφώς συνιστά παροχή διδακτικού έργου.

Υπό την έννοια αυτή, η ανάθεση απασχόλησης των μαθητών/τριων ή η αντικατάσταση εκπαιδευτικού ή η κάλυψη κενού θα πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών.

Επομένως, ο/η εκπαιδευτικός υποχρεούται να απασχολήσει μαθητές/τριες που για οποιοδήποτε λόγο έχουν κενό, μόνο εφόσον δε συμπληρώνει το υποχρεωτικό του εβδομαδιαίο διδακτικό ωράριο.

Αντίστοιχα, στην περίπτωση που γίνεται αναμόρφωση του ημερήσιου ή εβδομαδιαίου προγράμματος, λόγω απουσίας εκπαιδευτικού, αυτή θα πρέπει να μην παραβιάζει το ημερήσιο ή εβδομαδιαίο ωράριο των εκπαιδευτικών.

Η νομολογία έχει ομοίως κρίνει ότι «η υπέρβαση των ωρών αυτών απασχόλησης χωρίς την τήρηση των νομίμων διατυπώσεων, αποτελεί παράνομη υπερωρία. Στην εξωδιδακτική απασχόληση περιλαμβάνονται εκδρομές, περίπατοι και εφημερίες των εκπαιδευτικών».  Οποιαδήποτε πρόσθετη ώρα απασχόλησης πέραν των ανωτέρω ωρών (διδακτικού ή εργασιακού ωραρίου) συνιστά συνεπώς υπερωριακή απασχόληση και θα πρέπει να αμείβεται ως τέτοια.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι σαφώς ότι εκπαιδευτικοί με πλήρες διδακτικό ωράριο δεν υποχρεούνται να καλύπτουν κενά λόγω απουσίας άλλου εκπαιδευτικού ή να απασχολούν τους μαθητές με οποιοδήποτε τρόπο.

Υπενθυμίζουμε επίσης ότι:

Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία (ν.1566/1985, άρθρο 11, ΣΤ.2) «οι συνεδριάσεις γίνονται μέσα στο ωράριο εργασίας και σε καμιά περίπτωση σε ώρες διδασκαλίας των μαθημάτων». Αυτό σημαίνει ότι καμία συνεδρίαση δεν μπορεί να γίνεται εκτός εργασιακού ωραρίου ή σε αργίες.

Τη μέρα που έχει συγκληθεί ο σύλλογος διδασκόντων θα πρέπει να γίνει σύμπτυξη των διδακτικών ωρών, ώστε να μείνει επαρκής χρόνος, πριν τη λήξη του ωραρίου εργασίας, για τη συνεδρίαση.

Αυτή είναι η πρακτική που ακολουθούν τα περισσότερα σχολεία ως σήμερα. Για τον εκπαιδευτικό λοιπόν δεν υπάρχει καμία υποχρέωση παραμονής στο σχολείο μετά τις 14:00. Το ίδιο ισχύει και για άλλες υποχρεώσεις του συλλόγου διδασκόντων (σεμινάρια, ενημερώσεις γονέων κ.λπ.). 

Παράλληλα, έχουν επισημανθεί και άλλες παραβιάσεις του εργασιακού μας ωραρίου: απαιτήσεις για υποχρεωτική παραμονή 8:00-14:00, αναπληρώσεις/ αντικαταστάσεις εκπαιδευτικών που απουσιάζουν, άτυπη απασχόληση ως «γραμματειακή υποστήριξη» κ.λπ..

Σε σχέση με αυτά παραθέτουμε τη σχετική γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας της ΟΛΜΕ: 

«H κείμενη νομοθεσία όσο και η νομολογία των δικαστηρίων ορίζουν σαφώς τόσο το εργασιακό όσο και το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών: Το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθορίζεται με α) την § 13 του άρθρου 14 του ν. 1566/1985, όπως αντικαταστάθηκε με την § Θ2, περ.2, του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 και β) την § 3 του άρθρου 48 του ν. 2413/1996.

Το εργασιακό ωράριο των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ρυθμίζεται με την § 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985, όπως έχει τροποποιηθεί με την § 2 του άρθρου 101 του ν. 4823/2021. Από την διατύπωση των δύο ως άνω προβλέψεων και από την νομολογία που έχει κρίνει το ζήτημα των ορίων διδακτικής αλλά και διοικητικής απασχόλησης των εκπαιδευτικών προκύπτει σαφώς ότι υφίσταται διάκριση μεταξύ του διδακτικού ωραρίου, που ορίζεται σαφώς και του ωραρίου εργασίας, το οποίο σχετίζεται με την ανάθεση ορισμένου διοικητικού έργου. Ώρες διδασκαλίας είναι αυτές, που παρέχονται εντός της τάξης (συμπεριλαμβανομένων και των διαλειμμάτων) και δεν μπορεί να υπερβεί κατά περίπτωση τις οριζόμενες τον νόμο διατάξεις ενώ από την άλλη πλευρά το διοικητικό έργο, το οποίο μπορεί να τους ανατεθεί, συνδέεται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως συμμετοχή σε εορταστικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, τήρηση βιβλίων του σχολείου, εκτέλεση διοικητικών εργασιών κλπ.

Σε περίπτωση, που στον/στην εκπαιδευτικό δεν έχει ανατεθεί συγκεκριμένο εκπαιδευτικό/διοικητικό έργο, δικαιούται να αποχωρήσει από το σχολείο μετά την λήξη του διδακτικού του ωραρίου ή να προσέλθει πριν την έναρξη του εάν η έναρξη 
του διδακτικού ωραρίου δεν συμπίπτει με την έναρξη του ημερησίου σχολικού προγράμματος (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών 438/2009, Α Δημοσίευση).

Αντιστοίχως, έχει κριθεί από την νομολογία των Δικαστηρίων ότι η αντικατάσταση εκπαιδευτικού, που λείπει ή η κάλυψη κενού ή η απασχόληση των μαθητών/-τριών με οποιονδήποτε τρόπο, σαφώς συνιστά παροχή διδακτικού έργου. Υπό την έννοια αυτή, η ανάθεση απασχόλησης των μαθητών/-τριών ή η αντικατάσταση εκπαιδευτικού ή η κάλυψη κενού θα πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι: Εκπαιδευτικοί με πλήρες διδακτικό ωράριο δεν υποχρεούνται να καλύπτουν κενά λόγω απουσίας άλλου εκπαιδευτικού ή να απασχολούν τους μαθητές με οποιοδήποτε τρόπο. Δεν υφίσταται καμία υποχρέωση παραμονής στο σχολείο από την έναρξη έως τη λήξη λειτουργίας (8πμ-2μμ). 

Οι εκπαιδευτικοί παραμένουν υποχρεωτικά μόνο για τις ώρες διδακτικής απασχόλησης και επιπλέον μόνο εφόσον τους έχει ανατεθεί συγκεκριμένο διοικητικό έργο. Με την ολοκλήρωση αυτών δικαιούνται να αποχωρούν από το χώρο εργασίας». 

 ΠΗΓΗ:www.alfavita.gr