Η εύκολη διάκριση

Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας επιβεβαίωσαν, μιλώντας στην «Κ», ότι υπάρχουν γονείς που επιλέγουν για τα παιδιά τους αθλήματα χωρίς μεγάλο ανταγωνισμό και σχετικώς άγνωστα στην Ελλάδα, ώστε να είναι εύκολο να διακριθούν, με απώτερο στόχο τη μοριοδότηση για τα ΑΕΙ. Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, οι περισσότερες διαμαρτυρίες γονέων για αδικία του παιδιού, όταν το παιδί δεν πληροί τις προϋποθέσεις για μοριοδότηση, γίνονται για αθλήματα ομαδικά. Ενδεικτικά, πρόσφατα στέλεχος του υπουργείου δέχθηκε τηλεφώνημα από μητέρα, η οποία διαμαρτυρήθηκε διότι το παιδί της δεν θα μοριοδοτηθεί για τις Πανελλαδικές, παρότι με την ομάδα του είχε πάρει χάλκινο μετάλλιο σε διεθνή διοργάνωση. Ο λόγος της απόφασης της αρμόδιας Διεύθυνσης του υπουργείου Παιδείας είναι πως στη διοργάνωση είχαν συμμετάσχει μόνο τέσσερις ομάδες. Αλλά το ζήτημα της μοριοδότησης των διακριθέντων αθλητών – υποψηφίων προκαλεί αντιδράσεις και από την άλλη πλευρά. Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, κάθε χρόνο υποβάλλονται στο υπουργείο Παιδείας ουκ ολίγες διαμαρτυρίες για τις ευνοϊκές ρυθμίσεις υπέρ των αθλητών από γονείς, τα παιδιά των οποίων έμειναν εκτός της σχολής επιλογής τους παρότι έγραψαν πολύ καλά. «Επίσης, αρκετοί γονείς προσφεύγουν στα δικαστήρια με το ίδιο αίτημα. Βέβαια, υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας που θεωρεί συνταγματική τη στόχευση του νομοθέτη υπέρ της ενίσχυσης του αθλητισμού μέσω της πριμοδότησης για τα ΑΕΙ των διακριθέντων αθλητών», παρατηρεί στην «Κ» αρμόδιο στέλεχος. Η διάκριση του μαθητή σε αγώνες που οργανώνει η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού πιστοποιείται από την ίδια, και το έγγραφο στέλνεται στην αρμόδια Διεύθυνση του υπουργείου Παιδείας για τη μοριοδότηση του μαθητή για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Ορισμένοι γονείς επιλέγουν για τα παιδιά τους αθλήματα χωρίς μεγάλο ανταγωνισμό και σχετικώς άγνωστα στην Ελλάδα, ώστε να είναι εύκολο να διακριθούν με στόχο τη μοριοδότηση για τα ΑΕΙ.

Παράλληλα, μοριοδοτούνται όσοι μαθητές έχουν διακριθεί σε πρωταθλήματα που οργανώνει για τους μαθητές το υπουργείο Παιδείας. Ενδεικτικά, φέτος οργάνωσε συνολικά 20 σχολικά πρωταθλήματα. Χαρακτηριστικά, τις προηγούμενες ημέρες οργανώθηκαν τα πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και τάε κβον ντο, ενώ για πρώτη φορά οργανώθηκε πρωτάθλημα πόλο αγοριών. Το 2023 στους αγώνες που οργανώθηκαν μόνο από το υπουργείο Παιδείας μετείχαν 62.388 μαθητές. Βασικός όρος για να γίνει ένα πρωτάθλημα είναι να συμμετάσχουν σχολεία από 16 Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Η προϋπόθεση αυτή μπαίνει για να μη γίνεται καταστρατήγηση του στόχου της πρόβλεψης περί μοριοδότησης για τα ΑΕΙ των διακριθέντων αθλητών. Αντίστοιχα, για να μοριοδοτηθεί μια ομάδα που έχει διακριθεί σε διεθνή αθλητική διοργάνωση (π.χ. ένα χάλκινο μετάλλιο), σε αυτή πρέπει να έχουν συμμετάσχει τουλάχιστον έξι ομάδες.

Ποια είναι τα προνόμια των διακριθέντων; Ο νόμος ορίζει:

• Χωρίς ποσοτικό περιορισμό και καθ’ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων της σχολής εισάγονται σε όποια σχολή θέλουν οι αθλητές που έχουν πάρει έως και 6η θέση σε θερινούς και χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες και στα παγκόσμια πρωταθλήματα ανδρών – γυναικών, νέων και εφήβων – κορασίδων. Το ίδιο συμβαίνει στην περίπτωση του μεταλλίου σε πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανδρών – γυναικών, νέων και εφήβων – κορασίδων.

• Οι υποψήφιοι που έχουν καταλάβει 7η ή 8η θέση σε Ολυμπιακούς Αγώνες και παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών – γυναικών, νέων και εφήβων – κορασίδων και 4η έως 8η θέση σε πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανδρών – γυναικών εξασφαλίζουν ελευθέρας σε τμήματα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. Το ίδιο προνόμιο δίνει το μετάλλιο σε χαμηλότερης εμβέλειας διεθνείς αγώνες (παγκόσμιο παίδων – κορασίδων, παγκόσμιοι σχολικοί, ολυμπιακοί αγώνες νεότητας).

• Οι υψηλές διακρίσεις (έως και 8η θέση) σε άλλους αγώνες διεθνούς επιπέδου μοριοδοτούνται με προσαύξηση του συνόλου των μορίων τους από 22% έως 40% (ανάλογα με τη διοργάνωση και τη θέση) για όλα τα ΑΕΙ.

• Τέλος, μοριοδοτούνται οι διακριθέντες σε πανελλήνιους αγώνες, αλλά διεκδικώντας αριθμό θέσεων ίσο με το 3% του αριθμού των εισακτέων, καθ’ υπέρβαση αυτού, σε όλα τα ΑΕΙ πλην των ΤΕΦΑΑ, για τα οποία το ποσοστό ανεβαίνει στο 20%.

Πόσοι ωφελήθηκαν

Το 2023, 928 υποψήφιοι έκαναν αίτηση εισαγωγής σε ΑΕΙ ως διακριθέντες αθλητές και πέρασαν οι 867. Ετησίως υπολογίζεται ότι το 20% των εισαχθέντων είναι χωρίς εξετάσεις λόγω μιας υψηλής διάκρισης και το 80% με μοριοδότηση. Το 2022 οι αριθμοί ήταν μικρότεροι, κάτι που αποδίδεται στη χαμηλότερη συμμετοχή των μαθητών σε αθλήματα λόγω της πανδημίας. Στελέχη του υπουργείου Παιδείας θεωρούν το σύστημα «τίμιο, αφού οι διακριθέντες αθλητές δεν κλέβουν θέσεις από τους υποψηφίους της γενικής σειράς. Επίσης, από το υπουργείο Παιδείας έχουν τεθεί οι ασφαλιστικές δικλίδες, ώστε η συμμετοχή στα πρωταθλήματα να είναι μεγάλη και άρα να έχουν αξία οι διακρίσεις». Αρμόδια στελέχη του τμήματος Πανελλαδικών Εξετάσεων τονίζουν ότι η ΓΓΑ πρέπει να διασφαλίσει η ίδια το κύρος των διακρίσεων που χορηγούν τα πρωταθλήματα. Ενα… μυστικό (για τους μη παροικούντες), όπως επισήμανε στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Παιδείας: «Για να “πιστωθεί” ο μαθητής μία διάκριση, πρέπει να έχει πάρει μέρος τουλάχιστον στους μισούς και έναν αγώνες του πρωταθλήματος. Ετσι είναι σύνηθες οι προπονητές να κάνουν αλλαγές το τελευταίο δεκάλεπτο, ώστε τελικά όλοι να εξασφαλίζουν τον όρο του 50 συν 1».

Επανιδρύονται αθλητικά σχολεία

Το υπουργείο Παιδείας έχει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», αποφασίσει την «επιστροφή» των αθλητικών σχολείων, αλλά σε διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας σε σχέση με το παρελθόν.

Υπενθυμίζεται ότι τα αθλητικά σχολεία καταργήθηκαν το 2011 ύστερα από σχεδόν 30 έτη λειτουργίας και οι πάνω από 12.000 μαθητές τους απορροφήθηκαν σε άλλα σχολεία.

Η νυν ηγεσία του υπουργείου έχει συστήσει επιτροπή για τον σχολικό αθλητισμό. Η πρώτη σκέψη είναι να λειτουργήσουν πιλοτικά δύο αθλητικά γυμνάσια κοντά στο ΟΑΚΑ στην Αθήνα και στο Καυταντζόγλειο στη Θεσσαλονίκη, ώστε οι μαθητές να αξιοποιούν τις εγκαταστάσεις τους.

Εκτός από τα μαθήματα, ομοσπονδιακοί προπονητές θα βοηθούν τα παιδιά στην προπόνησή τους.

Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπάρχει η άποψη ότι ένας μαθητής που ασχολείται με τον αθλητισμό δεν πρέπει να αξιολογείται – μοριοδοτείται μόνο για μια διάκρισή του, αλλά με ευρύτερα κριτήρια που να αποτυπώνουν την πορεία του.