Σε «ξήλωμα» των υποστηρικτικών δομών της Ειδικής Αγωγής με τη συνήθη διαδικασία της κατασκευής εύηχων νεολογισμών (!) οδηγεί η «νέα εθνική στρατηγική» της κυβέρνησης «για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2024-2030»
Το προοίμιο το ζήσαμε φέτος, με την απόγνωση των γονέων για την παράλληλη στήριξη που δεν ερχόταν, ή όταν ερχόταν, είχε να ασχοληθεί με πολλούς μαθητές με αποτέλεσμα να μην εξυπηρετείται ουσιαστικά κανείς. Να δεις τι σου' χω για μετά:
Με όρους όπως δημιουργία ενταξιακών και συμπεριληπτικών σχολικών κοινοτήτων, που στην πράξη επενδύουν με όμορφες λέξεις τις πολιτικές αποκλεισμού των παιδιών με αναπηρίες από τη μάθηση χρησιμοποιώντας κατευναστική ρητορική και εξαπάτηση, όπως παρατηρούν πολλοί εκπαιδευτικοί, προαναγγέλλονται ρευστές και επικίνδυνες ακροβασίες για τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών με αναπηρία όπως η κατάργηση ειδικών σχολείων και η ρευστοποίηση των Τμημάτων Ένταξης που γίνονται οι άξονες των νεοφιλελεύθερων νομοθετημάτων της επόμενης περιόδου...
Η κυβέρνηση προβάλλει την «πλήρη ένταξη» των μαθητών με Αναπηρία, προσπαθώντας να ξηλώσει όλες τις υποστηρικτικές δομές στην Ειδική Εκπαίδευση, οι οποίες είχαν δημιουργηθεί με τον αταλάντευτο και επίμονο αγώνα των ενώσεων γονέων των αναπήρων, των ίδιων των αναπήρων και του εκπαιδευτικού κινήματος.
Στόχος είναι η απόσυρση του κράτους από την υποχρέωση παροχής δημόσιας και δωρεάν Ειδικής Εκπαίδευσης, η μετατροπή αυτής της ευθύνης σε «ατομική ευθύνη» του γονέα, η μεταφορά δημόσιου χρήματος σε ιδιωτικές δομές και φιλανθρωπικά ιδρύματα ε.α. και εντέλει η κατάργηση όσων δικαιωμάτων και όσης ορατότητας είχε κερδηθεί μέχρι σήμερα για τους μαθητές με Αναπηρία. Η προετοιμασία αυτών των επιλογών είχε διαφανεί τα τελευταία χρόνια με τη συστηματική υποτίμηση και κατασυκοφάντηση του έργου των εκπαιδευτικών της ε.α. από κυβερνητικούς εκπροσώπους και κυβερνητικούς, επιστημονοφανείς παρατρεχάμενους που αμφισβητούσαν το έργο των Τ.Ε.,των παράλληλων στηρίξεων ενώ διέβλεπαν στα ειδικά σχολεία και σε όλες τις υποστηρικτικές δομές «στιγματισμό» των μαθητών με αναπηρία.
Θα «κόψουν» και προσλήψεις αναπληρωτών...
Προφανώς, οι εκπαιδευτικοί δε θα βγουν αλώβητοι από αυτό το ανομολόγητο σχέδιο. Για παράδειγμα, παρότι από τον προσδιορισμό των οργανικών κενών στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για τις μεταθέσεις από νομό σε νομό που έγιναν προσφατα, αποτυπώθηκε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο η αδήριτη ανάγκη για την ίδρυση οργανικών θέσεων, τόσο στην Ειδική όσο και στη Γενική Αγωγή για όλες τις ειδικότητες, δεν έχουμε την ανάλογη ίδρυση οργανικών θέσεων, με βάση τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν στις δύο βαθμίδες της Εκπαίδευσης, ώστε να διασφαλιστεί η ορθή και εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων με αμιγώς παιδαγωγικούς όρους.
Εξάλλου ο ίδιος ο Κυριάκος Πιερρακάκης, έχει υπαινιχθεί αυτό που έρχεται από τον περασμένο Μάρτιο σε συνέντευξή του:
«Την τελευταία τετραετία, έγιναν περισσότεροι από 28.000 μόνιμοι διορισμοί, θέλουμε να συνεχίσουμε αυτή την πορεία. Δεν μπορούμε ακόμη να ποσοστικοποιήσουμε ακριβή αριθμό προσλήψεων, επειδή αν μιλούσαμε με όρους 2019, δεν υπήρχαν 20.000 άτομα στην παράλληλη στήριξη, στην ειδική αγωγή, στα σχολεία. Αυτό είναι κάτι που το κάναμε εμείς από δική μας επένδυση. Αυξάνονται διαρκώς και οι ανάγκες - στην παράλληλη στήριξη, για παράδειγμα, τα αιτήματα έχουν αυξηθεί στα σχολεία από χρονιά σε χρονιά. Και γι’ αυτό το λόγο, θέλουμε να κάνουμε και μία νομοθετική παρέμβαση στο χώρο της ειδικής αγωγής. Για να δούμε ποιος είναι ο βέλτιστος τρόπος, ειδικά σε ό,τι αφορά την παράλληλη στήριξη, για να δούμε πως θα κάνουμε την κατανομή ανά σχολείο και ανά τάξη», ανέφερε. Τι πιστεύετε εσείς, ότι θα κάνει του χρόνου περισσότερες προσλήψεις στην Ειδική Αγωγή;
Είναι φανερό ότι η όποια νομοθετική παρέμβαση στο χώρο της ειδικής αγωγής «για να δούμε ποιος είναι ο βέλτιστος τρόπος, ειδικά σε ό,τι αφορά την παράλληλη στήριξη, για να δούμε πως θα κάνουμε την κατανομή ανά σχολείο και ανά τάξη» θα περιέχει κόφτες στις ανάγκες των μαθητών και στις προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής.
Μάλιστα τα λόγια υψηλόβαθμου κυβερνητικού στελέχους ότι ο κανόνας «ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης για έναν μαθητή, αμφισβητείται. Στόχος είναι οι αλλαγές να εφαρμοσθούν από το σχολικό έτος 2024-2025», προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, επειδή πιστεύουν πως με αυτόν τον τρόπο στρέφουν τους γονείς προς την ιδιωτική παράλληλη, ενώ θα υποβαθμίσουν ακόμα περισσότερο τη δημόσια στήριξη των παιδιών που δικαιολογημένα νομίζουμε ότι τα θεωρούν «παιδιά ενός κατώτερου θεού».
Ξεσηκωμός, εγκατάλειψη, και να η επιχειρηματικότητα...
Καθόλου τυχαία δεν ήταν η δυναμική κινητοποίηση γονέων και εκπαιδευτικών στη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σάββατο. Η Ένωση Συλλόγων Γονέων Μαθητών Καλαμαριάς μαζί με το Συντονιστικό των ΕΕΕΕΚ Θεσ/νίκης και η Ομοσπονδία Ενώσεων Γονέων και Κηδεμόνων Κεντρικής Μακεδονίας, έπειτα από την ευρεία σύσκεψη που συμμετείχε στις 16/5 με άλλους φορείς εργαζομένων, γονέων και ανθρώπων με Αναπηρία, κάλεσε στην κινητοποίηση στις 25/5 στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ειδική Αγωγή:
«Η κρατική χρηματοδότηση για την πρόνοια έχει μειωθεί κατά αρκετές 100δες εκατομμύρια τα τελευταία 15 χρόνια. Έκλεισαν ειδικά σχολεία και όσα μένουν καταρρέουν από τις σάπιες υποδομές και το ελάχιστο προσωπικό. Καταργήθηκαν τμήματα ένταξης, μειώθηκαν οι δωρεάν θεραπείες, κόπηκαν πολλές χιλιάδες αναπηρικά επιδόματα και άλλες σημαντικές παροχές. Τα παραπάνω δείχνουν ότι όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα, θεωρούν τις λεγόμενες «δημοσιονομικές αντοχές» πιο σημαντικές από τη ζωή και την αξιοπρέπεια των πιο ευάλωτων ανθρώπων», σημειώνουν σε ψήφισμά τους οι γονείς από τη Θεσσαλονίκη.
Αλλά και σε πρόσφατη εκδήλωση με θέμα «Ειδική Αγωγή - Σύγχρονες προσεγγίσεις - Προοπτικές - Διεκδικήσεις», που διοργάνωσε τον Μάρτιο 2024 η Ενωση Γονέων Δήμου Ιωαννιτών, σημειώθηκαν τα προβλήματα που απασχολούν όλο και περισσότερες οικογένειες, οι οποίες βιώνουν την ανυπαρξία κρατικών δομών όπου να μπορούν να απευθυνθούν και να βρουν τη στήριξη που χρειάζονται
Στην ουσιαστική ανυπαρξία δημόσιων υποδομών στάθηκε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ενωσης Γονέων δήμου Ιωαννιτών, Τάσος Τόκας, εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής, περιγράφοντας εκ μέρους των διοργανωτών τον «Γολγοθά» που ανεβαίνουν οι οικογένειες ως εξής:
- «Από τις πρώτες μέρες ζωής ενός παιδιού με αναπηρία, η οικογένειά του βιώνει την ανυπαρξία της πολιτείας, των οργανωμένων δημόσιων υποστηρικτικών δομών και κοινωνικών υπηρεσιών. Τα κέντρα διάγνωσης και πρώιμης παρέμβασης είτε είναι ανύπαρκτα είτε υποστελεχωμένα είτε είναι ιδιωτικά. Ολα αφημένα στην "προσωπική ευθύνη" του γονέα, με την οικογένεια να σηκώνει αποκλειστικά το βάρος της στήριξης των παιδιών, ζώντας σε μόνιμη αγωνία για το παρόν και το μέλλον τους. Και είναι αυτονόητο ότι αν η οικογένεια αδυνατεί να είναι υποστηρικτική (π.χ. οικογένειες που ζουν στο κοινωνικό περιθώριο) τα πράγματα για τα παιδιά γίνονται από δύσκολα έως τραγικά. Αυτή η ανυπαρξία του κράτους πρόνοιας είναι που οδηγεί πολλούς γονείς στο να εθελοτυφλούν μπροστά στο πρόβλημα του παιδιού τους, χάνοντας πολύτιμο χρόνο από την έγκαιρη - πρώιμη παρέμβαση που μπορεί να διορθώσει πολλά ζητήματα. Κανένας φορέας δεν βρέθηκε να τους στηρίξει, να τους καθοδηγήσει και να τους βοηθήσει να σταθούν όρθιοι στις δυσκολίες που συνάντησαν. Εκτός και αν διαθέτουν "γερό κομπόδεμα"...
- Μόλις το παιδί με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες ή και με αναπηρία φτάσει στην ηλικία του σχολείου, εκεί η οικογένεια διαπιστώνει την τραγική κατάσταση και τις ελλείψεις τόσο σε υποδομές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης όσο και σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Οσο για το θεραπευτικό κομμάτι, εκεί τα πράγματα είναι χειρότερα, καθώς οι γονείς π.χ. αυτιστικών παιδιών ή αυτών με νοητική υστέρηση ή με πολλαπλές αναπηρίες, φτάνουν συχνά στην απόγνωση από την ανυπαρξία ειδικών δημόσιων κέντρων και υποστηρικτικών υπηρεσιών και αφαιμάσσονται οικονομικά, αφού πρέπει να χρυσοπληρώνουν ιδιώτες για να καλύψουν τις ανάγκες των παιδιών τους.
- Μέσα σε αυτές τις συνθήκες αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς η "επιχειρηματικότητα" στον χώρο της Ειδικής Αγωγής, που έρχεται να αναπληρώσει το κενό των δημόσιων υποδομών. Ετσι βλέπουμε να ξεφυτρώνουν καθημερινά κέντρα στήριξης ΑμεΑ καθαρά κερδοσκοπικά. Πακτωλός χρημάτων από τα ΕΣΠΑ, ακόμη και από τον τακτικό προϋπολογισμό διοχετεύεται σε διάφορες κατ' όνομα "μη κερδοσκοπικές οργανώσεις", ανοίγοντας τον δρόμο της επιχειρηματικής δράσης στον χώρο, και των ευκαιριακών "φιλανθρωπικών δράσεων", των τηλεμαραθωνίων και της σύγχρονης ελεημοσύνης.
Ο στόχος είναι γνωστός
Ολα αυτά εντάσσονται, λένε εκπαιδευτικοί, στη γνωστή στόχευση της κυβέρνησης για ατομική ευθύνη και ιδιωτικοποίηση των πάντων. Συνολικά, οι σχεδιαζόμενες αλλαγές που στοχεύουν στη μείωση και το κλείσιμο των ειδικών σχολείων και τη ρευστοποίηση του διδακτικού έργου των Τμημάτων Ένταξης στο ψευδεπίγραφο όνομα της «πλήρους ένταξης» θα έχουν σοβαρές συνέπειες για την εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρίες. Αντί να προωθούν την ισότιμη πρόσβαση σε μια εκπαίδευση που προσαρμόζεται στις μαθησιακές ανάγκες τους, αυτές οι αλλαγές θα οδηγήσουν στον μαθησιακό αποκλεισμό των παιδιών με αναπηρίες από την ουσιαστική μάθηση, θα αυξήσουν τον κίνδυνο σχολικής διαρροής και κοινωνικού αποκλεισμού. Σε ένα φθηνό κατακερματισμένο καθεστώς νεοφιλελεύθερης «πλήρους ένταξης», τα φαινόμενα στιγματισμού μέσα στη γενική τάξη και η απομόνωσητων παιδιών με αναπηρίες από τη σχολική κοινότητα θα ενταθούν.
Σοβαρό σημείο αναφοράς της «νέας εθνικής στρατηγικής» αποτελεί η υλοποίηση προγραμμάτων πρώιμης παρέμβασης που αντί να δημιουργεί δημόσια κέντρα για δωρεάν θεραπείες και προγράμματα αποκατάστασης όλων των αναπήρων μαθητών ηλικίας 0-6, εγκαινιάζει το οικογενειοκεντρικό μοντέλο, με κουπόνια για την παροχή εξειδικευμένων θεραπειών. Οι θεραπευτές με το «βαλιτσάκι» τους, θα πηγαίνουν ως περιοδεύων θίασος από πόρτα σε πόρτα κάθε οικογένειας, με συγκεκριμένο χρόνο λήξης των παρεχόμενων υπηρεσιών, με μπλοκάκι, χωρίς διεπιστημονική συνεργασία, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, χωρίς εποπτεία της πορείας αποκατάστασης των δυσκολιών του κάθε παιδιού. Η αναθεωρημένη έκδοση του Ιανουαρίου 2024 για την πρώιμη παρέμβαση από τις αρχές του 2024 έως το τέλος του 2025 αναφέρει την ένταξη στο πιλοτικό πρόγραμμα μόλις 1.635 παιδιών 0-6 ετών με αναπηρία/ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 32 εκατομμυρίων ευρώ. Οι αριθμοί υπολείπονται των πραγματικών αναγκών και τα κουπόνια αποτελούν έναν επιπλέον κόφτη, καθώς δεν αφορούν το σύνολο των παιδιών. Πέρα από την ενίσχυση της ιδιωτικοποίησης της ειδικής εκπαίδευσης, οι γονείς θα αναγκαστούν να ξαναβάλουν το χέρι στην τσέπη συμπληρώνοντας τα υπέρογκα ποσά για τις θεραπείες των παιδιών τους. Το πιλοτικό πρόγραμμα έχει ημερομηνία λήξης ενισχύοντας για πολλοστή φορά, όχι τις δημόσιες δομές, που η αναβάθμισή τους θα εξυπηρετούσε μακροχρόνια τις ανάγκες των παιδιών του λαού, αλλά το ιδιωτικό κεφάλαιο που θα εξακολουθεί να θησαυρίζει σε βάρος των παιδιών με αναπηρία. Τα πιλοτικά προγράμματα, ακόμα και αν θεωρηθούν επιτυχή, δεν ακολουθούνται από γενίκευσή τους σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης. Μένουν ως «παρακαταθήκη καλών πρακτικών» που καλούνται να υλοποιήσουν τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί, που είναι οι κύρια υπεύθυνοι για την όποια αποτυχία τους.
Ταυτόχρονα οι προαναγγελίες για αλλαγές στα καθηκοντολόγια τόσο των ΤΕ όσο και των παράλληλων στηρίξεων, καθώς και η κεντρική προσπάθεια για «έλεγχο» του αριθμού των διαγνώσεων των ΚΕΔΑΣΥ, συμπληρώνει την συνολική εικόνα μιας δημοσιονομικής πολιτικής που κλείνει τη στρόφιγγα των παροχών στα πεδία των κοινωνικών αγαθών (υγεία και εκπαίδευση) και προχωρά σε ιδιωτικοποιήσεις πλευρών της λειτουργίας τους.
Οι παραπάνω πολιτικές κατευθύνσεις αποτελούν τμήμα μόνο της εθνικής στρατηγικής 2024-2030 που αποτελεί τον οδικό χάρτη για τις σχεδιαζόμενες κυβερνητικές παρεμβάσεις σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής των αναπήρων και των οικογενειών τους. Κύριος στόχος της είναι η σταδιακή απαλλαγή του κράτους από τις ευθύνες του, με την εξασφάλιση του κέρδους σε επιχειρηματικούς ομίλους που καραδοκούν.
ΠΗΓΗ:www.alfavita.gr