Σύμφωνα με πληροφορίες του alfavita.gr εξώδικο στέλνουν την Δευτέρα στο υπουργείο Παιδείας γονείς υποψηφίων αναφορικά με τους όρους βαθμολόγησης που έστειλε η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων για την Βιολογία.

Το θέμα ανέδειξε τις προηγούμενες μέρες στο alfavita.gr με επιστολή της βιολόγος και μητέρα υποψήφιας

Αφαιρείται από υποψήφιους το δικαίωμα της δίκαιης και ισότιμης βαθμολόγησης στο μάθημα της Βιολογίας;

Την Τρίτη 4/6/2024 οι μαθητές/τριες της Γ Λυκείου κλήθηκαν να εξεταστούν στο μάθημα της Βιολογίας. Στο ερώτημα Δ1 υπάρχουν δύο επιστημονικά σωστές και τεκμηριωμένες απαντήσεις. Όμως η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων (ΚΕΕ) στις ενδεικτικές απαντήσεις προτείνει μόνο τη μία. Ύστερα από διαμαρτυρίες αρκετών Βιολόγων «διέρρευσε» σε διάφορους ιστότοπους η οδηγία της ΚΕΕ (αν πράγματι ισχύει) της 6/6/2024 στα βαθμολογικά κέντρα της Ελλάδας.

Η οδηγία αυτή λέει τα εξής: «Για το ερώτημα Δ1 αποδεκτή είναι μόνο η λύση που αποτυπώνεται στις ενδεικτικές απαντήσεις, καθώς το ερώτημα ζητά να καθοριστεί ο τρόπος κληρονόμησης του χρώματος με βάση τα δεδομένα της άσκησης.»

Υπάρχουν δύο θέματα που χρήζουν απάντησης από το Υπουργείο:

1. Τα δεδομένα της άσκησης ΔΕΝ αποκλείουν τη δεύτερη λύση που έδωσαν οι υποψήφιοι και μάλιστα οι καλά προετοιμασμένοι.

Ερώτημα: Την αστοχία, την αβλεψία και την προχειρότητα του θεματοθέτη του συγκεκριμένου ερωτήματος Δ1 θα την πληρώσουν οι υποψήφιοι;

2. Έχουν υπάρξει αναφορές σε δημοσιεύματα ότι την ώρα της εξέτασης την 4/6/2024 υπήρξε διευκρίνιση για τους προφορικά εξεταζόμενους που έκανε δεκτή τη δεύτερη λύση και σωστά. Αν όμως ισχύει αυτό, οι προφορικώς εξεταζόμενοι μαθητές που έδωσαν τη δεύτερη λύση πήραν το σύνολο των μονάδων που αντιστοιχούν στην άσκηση. Σύμφωνα με την οδηγία της 6/6/2024 οι γραπτά εξεταζόμενοι μαθητές δεν έχουν την ίδια τύχη.

Ερώτημα: Αν τα δημοσιεύματα είναι λάθος, γιατί δεν έχουν διαψευστεί με επίσημο τρόπο, όπως έχουν διαψευστεί άλλα δημοσιεύματα που έθιγαν την αξιοπιστία των εξετάσεων;

Αν τα δημοσιεύματα είναι αληθινά, τι έχει κάνει το Υπουργείο μέχρι σήμερα για τη δίκαιη και ισότιμη βαθμολόγηση των υποψηφίων;

Πρέπει η ηγεσία του Υπουργείου να σκύψει στο πρόβλημα, να λάβει θέση και να δώσει λύση σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα. Το κάθε θέμα από μόνο του, είτε η μη αποδοχή ορθής απάντησης, είτε η μη ισότιμη αντιμετώπιση των υποψηφίων δυναμιτίζει την αξιοπιστία των εξετάσεων.

Η έως σήμερα αντιμετώπιση του Υπουργείου αφαιρεί από υποψήφιους το δικαίωμα της δίκαιης και ισότιμης βαθμολόγησης στο μάθημα της Βιολογίας.

Στο παρελθόν σε αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν γίνει αποδεκτές και οι δύο σωστές και επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις. Τα παιδιά που απάντησαν σωστά πρέπει να βαθμολογηθούν δίκαια.

Μέχρι να βγουν οι βαθμοί των υποψηφίων τα γραπτά είναι στα χέρια του Υπουργείου. Μπροστά στο λάθος να μην προστατευτεί το αδιάβλητο και το ισότιμο των εξετάσεων η μικρή καθυστέρηση στην έκδοση των αποτελεσμάτων φαίνεται ασήμαντη.

Το ξέρω ότι κινδυνεύω να χαρακτηριστώ γραφική από ανθρώπους που θα προσπαθήσουν να καλύψουν τα λάθη τους, αλλά θίγομαι τριπλά.

Ως παλαιά εξεταζόμενη, ως μητέρα υποψήφιας και ως βιολόγος.

Προύβα Στεφανία

Βιολόγος

Παράλληλα για το θέμα έχουν τοποθετηθεί και  17 καθηγητές βιολόγοι  

17 καθηγητές βιολόγοι διαφωνούν με την επίλυση του θέματος στη Βιολογία στις Πανελλήνιες Εξετάσεις 2024.

Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Βερβερίδη, καθηγητή Βιολογίας, είναι τελείως άδικη η αφαίρεση τεσσάρων μονάδων από τα γραπτά μαθητών που επέλεξαν τον δεύτερο τρόπο λύσης στο Δ1 θέμα.

Όπως ανέφερε, στο συγκεκριμένο ερώτημα υπάρχουν δύο επιστημονικά ορθές απαντήσεις, από τις οποίες όμως η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων κάνει αποδεκτή μόνο τη μία. Οι 17 εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι αυτό είναι εξαιρετικά άδικο για τους εξεταζόμενους και ζητούν να αναθεωρηθεί η οδηγία που εστάλη στα λύκεια και να γίνει αναβαθμολόγηση των γραπτών.

Και το 2018, είπε ο κ. Βερβερίδης, είχε ανακύψει παρόμοιο πρόβλημα, με λύση που είχε δοθεί για συνδεδεμένα γονίδια, την οποία σήμερα η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων απορρίπτει.

Η επιστολή

Η εκφώνηση στo ερώτημα Δ1 στο μάθημα της Βιολογίας ήταν η παρακάτω:

“Σε ένα είδος εντόμου, το χρώμα σώματος μπορεί να είναι είτε μαύρο είτε λευκό. Από τη διασταύρωση θηλυκού εντόμου με λευκό χρώμα σώματος και αρσενικού εντόμου με μαύρο χρώμα σώματος προέκυψαν 400 θηλυκοί απόγονοι με μαύρο χρώμα και 200 αρσενικοί με λευκό χρώμα σώματος. Το φύλο καθορίζεται όπως και στον άνθρωπο.

Δ1. Να προσδιορίσετε τον τρόπο κληρονόμησης του χρώματος του σώματος στο συγκεκριμένο είδος εντόμου (μονάδες 3). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας γράφοντας την κατάλληλη διασταύρωση (μονάδες 4).”

Το συγκεκριμένο ερώτημα μπορεί να επιλυθεί με δύο επιστημονικά ορθούς τρόπους:

1ος τρόπος:

Το χρώμα σώματος είναι μονογονιδιακός φυλοσύνδετος χαρακτήρας, ο οποίος ελέγχεται από τρία αλληλόμορφα. Έστω: ΧΜ1: αλληλόμορφο για το μαύρο χρώμα σώματος, ΧΜ2: αλληλόμορφο για το λευκό χρώμα σώματος, Χμ: θνησιγόνο αλληλόμορφο. Ισχύει ότι ΧΜ1>ΧΜ2, ΧΜ1>Χμ και ΧΜ2>Χμ.

2ος τρόπος:

Υπάρχουν δύο φυλοσύνδετοι γονιδιακοί τόποι. Ο ένας από αυτούς ελέγχει το χρώμα σώματος με ΧΜ: αλληλόμορφο για το μαύρο χρώμα σώματος, Χμ: αλληλόμορφο για το λευκό χρώμα σώματος. Ο δεύτερος ελέγχει τη βιωσιμότητα με ΧΑ: φυσιολογικό αλληλόμορφο, Χα: θνησιγόνο αλληλόμορφο.

Από κανένα σημείο της εκφώνησης του συγκεκριμένου ερωτήματος δεν απορρίπτεται κάποιος από τους δύο παραπάνω τρόπους επίλυσης της άσκησης. Κατόπιν τούτου, θεωρούμε εξαιρετικά άδικο για τους μαθητές που εξετάστηκαν, η κεντρική επιτροπή εξετάσεων να θεωρήσει ότι μόνο ο ένας από τους δύο τρόπους επίλυσης είναι ο σωστός.

Ακολουθούν για τυπικούς λόγους οι δύο προαναφερθέντες τρόποι επίλυσης του ερωτήματος Δ1.

1ος τρόπος

Επειδή η αναλογία φύλου στα άτομα της F1 γενιάς είναι 2 θηλυκά : 1 αρσενικό, υπάρχει φυλοσύνδετο θνησιγόνο γονίδιο.

Το χρώμα του σώματος στο συγκεκριμένο είδος εντόμου κληρονομείται με φυλοσύνδετο τρόπο επειδή στην F1 γενιά προκύπτουν θηλυκά άτομα μόνο με μαύρο χρώμα και αρσενικά μόνο με λευκό χρώμα.

Επειδή από θηλυκό έντομο με λευκό σώμα και αρσενικό με μαύρο σώμα προέκυψαν θηλυκοί απόγονοι μόνο με μαύρο σώμα, το μαύρο χρώμα σώματος ελέγχεται από το επικρατές αλληλόμορφο.

Έστω: ΧΜ1: αλληλόμορφο για το μαύρο χρώμα σώματος, ΧΜ2: αλληλόμορφο για το λευκό χρώμα σώματος,

Χμ: θνησιγόνο αλληλόμορφο.

Είναι ΧΜ1>ΧΜ2, ΧΜ1>Χμ και ΧΜ2>Χμ.

Η διασταύρωση που εξηγεί τα αποτελέσματα της άσκησης είναι: P γενιά: ΧΜ2Χμ (x) XM1Y

Γαμέτες: ΧΜ2, Χμ // ΧΜ1, Υ

F1 γενιά: ΧΜ1ΧΜ2, ΧΜ1Χμ, ΧΜ2Υ, ΧμΥ

Τα άτομα ΧμΥ δεν επιβιώνουν.

2ος τρόπος

Σε κάθε χρωμόσωμα εδράζονται εκατοντάδες γενετικές θέσεις οι οποίες καθορίζουν φαινοτύπους για διαφορετικές ιδιότητες (όπως για παράδειγμα το φυλετικό Χ χρωμόσωμα φέρει περίπου 900 με 1.400 γενετικές θέσεις).

Από τα δεδομένα της άσκησης προκύπτει φυλοσύνδετο θνησιγόνο γονίδιο καθώς η αναλογία φύλου στα άτομα της F1 γενιάς είναι 2 θηλυκά : 1 αρσενικό. Έστω: ΧΑ: επικρατές φυλοσύνδετο αλληλόμορφο το οποίο καθορίζει φυσιολογικό φαινότυπο

Χα : υπολειπόμενο φυλοσύνδετο αλληλόμορφο το οποίο είναι θνησιγόνο.

Το χρώμα του σώματος στο συγκεκριμένο είδος εντόμου κληρονομείται με φυλοσύνδετο τρόπο επειδή στην F1 γενιά προκύπτουν θηλυκά μόνο με μαύρο χρώμα και αρσενικά μόνο με λευκό χρώμα σώματος.

Επειδή από θηλυκό έντομο με λευκό σώμα και αρσενικό με μαύρο σώμα προέκυψαν θηλυκοί απόγονοι μόνο με μαύρο σώμα, το μαύρο χρώμα σώματος ελέγχεται από το επικρατές αλληλόμορφο. Έστω:

ΧΜ: επικρατές φυλοσύνδετο αλληλόμορφο το οποίο καθορίζει τον φαινότυπο μαύρο χρώμα σώματος και

Χμ: υπολειπόμενο φυλοσύνδετο αλληλόμορφο το οποίο καθορίζει τον φαινότυπο λευκό χρώμα σώματος.

Συνεπώς υπάρχουν 2 γενετικές θέσεις οι οποίες εδράζονται στο ίδιο χρωμόσωμα άρα πρόκειται για συνδεδεμένα γονίδια.

Η διασταύρωση που εξηγεί τα αποτελέσματα της άσκησης είναι:

Τα άτομα ΧμαΥ δεν επιβιώνουν.

Το παραπάνω κείμενο προσυπογράφουν οι εκπαιδευτικοί:

Βαβουλίδου Δήμητρα, καθηγήτρια φροντιστηρίου

Βερβερίδης Δημήτριος, καθηγητής φροντιστηρίου

Βροχόπουλος Κωνσταντίνος, καθηγητής φροντιστηρίου

Ιωαννίδης Πέτρος, καθηγητής φροντιστηρίου

Καρατζάς Δημήτριος, καθηγητής ιδιωτικού σχολείου

Κυτρίδης Βελισάριος, καθηγητής φροντιστηρίου

Κωττά Χριστίνα, καθηγήτρια ιδιωτικού σχολείου

Λιωτόπουλος Αναστάσιος, καθηγητής φροντιστηρίου

Μαυροματίδης Βασίλειος, καθηγητής φροντιστηρίου

Μενάγιας Χαράλαμπος, καθηγητής φροντιστηρίου

Οικονομίκος Νικόλαος, καθηγητής ιδιωτικού σχολείου

Παντελιδάκης Κίμων, καθηγητής δημόσιου σχολείου

Παπαδοπούλου Παρασκευή, καθηγήτρια φροντιστηρίου

Συροπούλου Ελεάνα, καθηγήτρια δημόσιου σχολείου

Τασούλας Βασίλειος, καθηγητής φροντιστηρίου

Τσιόκα Κατερίνα, καθηγήτρια φροντιστηρίου

Χρυσοχοΐδου Αναστασία, καθηγήτρια δημόσιου σχολείου

Πηγή : alfavita.gr