Το ελληνικό σχολείο δεν δίνει στους μαθητές τα απαραίτητα εφόδια, με αποτέλεσμα το ένα πέμπτο των Ελλήνων μαθητών να αντιμετωπίζει προβήματα στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Το επίπεδο αλφαβητισμού είναι όμως αρκετά χαμηλό γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, παρ’ όλο που έχει σημειωθεί μικρή βελτίωση τα τελευταία χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκρότησε χθες ανεξάρτητη επιτροπή που θα μελετήσει το πρόβλημα και θα προτείνει τρόπο αντιμετώπισής του μέχρι το 2012, προκειμένου το 2020 το ποσοστό Ευρωπαίων μαθητών που έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση να μειωθεί στο 15% από 19,6% το 2009.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ (πρόγραμμα διεθνούς αξιολόγησης μαθητών PISA) ένας μαθητής θεωρείται ότι διαθέτει χαμηλή ικανότητα ανάγνωσης όταν είναι σε θέση να εκτελεί μόνο τις λιγότερο περίπλοκες εργασίες ανάγνωσης, όπως να εντοπίζει μια μόνο πληροφορία, να βρίσκει το κύριο θέμα του κειμένου ή να κάνει μια απλή σύνδεση.

Τα στοιχεία που παρουσιάζει ο ΟΟΣΑ κάθε τρία χρόνια δείχνουν ότι παγκοσμίως το 20% των μαθητών διαθέτει χαμηλές επιδόσεις στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Η κατάσταση στην Ευρώπη έχει βελτιωθεί ελαφρά σε σχέση με το 2000, ωστόσο η Ενωση θα πρέπει να καταβάλλει σοβαρή προσπάθεια αν θέλει να μειώσει το ποσοστό μαθητών που έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση.

Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα όπου το 2006 το 27% των μαθητών παρουσίαζε χαμηλές επιδόσεις, ποσοστό που ήταν από τα υψηλότερα στην Ενωση και το υψηλότερο στην Ευρωζώνη. Το 2009 σημειώθηκε βελτίωση, καθώς το ποσοστό χαμηλού επιπέδου αλφαβητισμού μειώθηκε στο 21,3%, λίγο υψηλότερο από το μέσο όρο της Ε.Ε.-25 που ήταν 19,6%. Αναμφίβολα η «μέθοδος» της παπαγαλίας που ακολουθεί ευλαβικά η ελληνική δημόσια εκπαίδευση δεν εξασκεί ιδιαίτερα τις ικανότητες (πλην ίσως της μνήμης) των Ελλήνων μαθητών, που σε καμία περίπτωση δεν είναι πιο έξυπνοι ή πιο βραδύνοες από τους Ευρωπαίους συμμαθητές τους. Η επίτροπος για την Εκπαίδευση και τη Νεολαία κ. Ανδρούλλα Βασιλείου συνέδεσε ευθέως το πρόβλημα του χαμηλού επιπέδου αλφαβητισμού με αποκλεισμό από την αγορά εργασίας και δυσκολίες ένταξης στην κοινωνία.

Η ανεξάρτητη ομάδα ειδικών που θα μελετήσει το πρόβλημα και θα προτείνει τρόπο αντιμετώπισής του μέχρι το 2012 συνεδρίασε χθες για πρώτη φορά στις Βρυξέλλες. Πρόεδρος της ομάδας είναι η Ολλανδή πριγκίπισσα Λορεντιέν, ειδική απεσταλμένη σε θέματα αλφαβητισμού της UNESCO.

Η ομάδα αποτελείται από 11 ειδικούς που προέρχονται από τον πανεπιστημιακό χώρο, την πολιτική και τις επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και ο καθηγητής Παιδαγωγικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο κ. Γεώργιος Τσιάκαλος.