Tου Χρηστου Γιανναρα (Άρθρο στην Καθημερινή)

Επηρεαζόμαστε αναπόφευκτα από τον συντομογραφικό χαρακτήρα της δημοσιογραφικής πληροφόρησης, τον τρόπο μετάδοσης των «ειδήσεων». Αντιλαμβανόμαστε τα κοινωνικά μας προβλήματα με αφαιρετικές απλουστεύσεις, σε πολύ γενικές γραμμές. Ολοι οι «ενήμεροι» πολίτες πάσχουμε, περισσότερο ή λιγότερο, την ασθένεια που νομοτελειακά πλήττει τους κεντρικούς διαχειριστές των κοινών, ακόμα και τους πιο ανιδιοτελείς: Τη θεώρηση των προβλημάτων in vitro.

Σπάνιο να συναντήσει κανείς έμπειρο γνώστη («από πρώτο χέρι») της δυσλειτουργίας συγκεκριμένου κοινωνικού χώρου ή κρατικού λειτουργήματος. Που να είναι ταυτόχρονα ικανός να «μεταγγίσει» την εμπειρία του: Να επιλέξει τις βασικές συντεταγμένες, αλλά και τις χαρακτηριστικές (παραδειγματικές) λεπτομέρειες που καθιστούν τα περιγραφόμενα μεθεκτά, ψηλαφητά από όλους.

Για να αντιληφθούμε π.χ. οι πολλοί τι συμβαίνει στο ελλαδικό «Σωφρονιστικό Σύστημα», αν πρόκειται για δυσλειτουργίες και ανεπάρκειες ή για ένα πραγματικό αδιέξοδο, χρειαζόμαστε, σίγουρα, κάποιες βασικές πληροφορίες: Ποια είναι, λ.χ., η χωρητικότητα των φυλακών και ποιος ο (απίστευτα υπέρτερος) αριθμός φυλακισμένων σήμερα. Ποιες οι ποσοτικές αναλογίες Ελλήνων και αλλοδαπών φυλακισμένων, ισοβιτών, βαρυποινιτών και ελαφροποινιτών, η ποικιλότητα των φυλών και εθνοτήτων, το ποσοστό των δραπετεύσεων κατά τις ημέρες «αδείας» που όλοι «δικαιούνται», το ημερήσιο κόστος κάθε φυλακισμένου για το Δημόσιο (3,5 ευρώ, εδώ και πολλά χρόνια) κ.λπ. κ.λπ. Χρειαζόμαστε όμως και κάποιες ενδεικτικές λεπτομέρειες. Οπως, λ.χ., ότι στα κελιά που προορίζονταν για τρία άτομα εγκαταβιώνουν σήμερα επτά ή και εννέα, ότι μεγάλος αριθμός φυλακισμένων κοιμούνται στο δάπεδο χωρίς στρώμα, ότι η ανακούφιση της αθλιότητας των συνθηκών είναι εμπορεύσιμη, ότι πραγματικοί δήμιοι, φόβος και τρόμος των φυλακισμένων, είναι οι «σκληροί» συγκρατούμενοι και οι φυλετικοί «αντίπαλοι», ότι διευθυντές και φύλακες τρέμουν επίσης τους «σκληρούς» και τα εξωτερικά «δίκτυα» που αυτοί καθοδηγούν μέσα από τις φυλακές, ότι ο τρόπος οργάνωσης του «σωφρονιστικού» συστήματος οδηγεί στο να υποτροπιάζει το 80% περίπου των αποφυλακιζομένων, ότι στο αδιέξοδο (στην αδυναμία κάθε πραγματικής αλλαγής) συμβάλει καίρια η δυσλειτουργία και της Δικαιοσύνης, κ.λπ. κ.λπ.

Τέτοιοι «κύκλοι», δαντικοί, εφιαλτικής κόλασης, φαύλοι κύκλοι παγιωμένων αδιεξόδων, με αποδεδειγμένα μάταιη κάθε ενδεχόμενη προσπάθεια «βελτίωσης» ή ανατροπής, υπάρχουν σε πάμπολλες πτυχές του κρατικού στην Ελλάδα «συστήματος». Οι πολλοί δεν έχουμε ούτε καν δημοσιογραφική πληροφόρηση. Και είναι σπάνια η ευκαιρία να συναντήσει κανείς έμπειρο γνώστη τόσο των βασικών συντεταγμένων όσο και των παραδειγματικών λεπτομερειών που να καθιστούν γνωστούς τους πολλαπλούς εφιάλτες, πραγματικά βασανιστικά κολαστήρια ανθρώπων, που το κράτος αδυνατεί (ή δεν ενδιαφέρεται) να εξαλείψει.

Το παρεμπόριο, π.χ., των πτυχίων Ιατρικής και Παιδαγωγικών Ακαδημιών από χώρες πρώην «σοσιαλιστικών» παραδείσων: Πρέπει να ακούσει κανείς μαρτυρίες για τα χρυσοπληρωμένα κυκλώματα που εξασφάλιζαν πτυχία, χωρίς ο Ρωμιός κανακάρης να φοιτήσει ποτέ ή να εξεταστεί. Ποιες πιέσεις, ποιους εκβιασμούς ή απειλές ασκούσαν κορυφαίοι της κομματοκρατίας, στους εξεταστές του ΔΙΚΑΤΣΑ, για να αναγνωρίσουν πτυχία πλασματικά. Πόσοι γιατροί άμοιροι σπουδών ασκούν επάγγελμα σήμερα στην ελλαδική αγορά αποτελώντας, κυριολεκτικά, δημόσιο κινδυνο, πόσες χιλιάδες «δάσκαλοι», απόφοιτοι μόνο λυκείου μισθοδοτούνται από το ελλαδικό κράτος για να στραβώνουν παιδιά. Ποια κυβέρνηση να μας απαλλάξει από τον κατεστημένο πια εφιάλτη, και πώς;

Αλληλοδιάδοχοι οι κύκλοι των κολάσεων στην καθημερινότητα του πολίτη, δίχως ελπίδα να παταχθεί ποτέ η φαυλότητα. Υπάρχουν ακόμα νοσοκομεία με θαλάμους των επτά ή και εννέα κρεβατιών, με τους συγγενείς να διημερεύουν και να διανυκτερεύουν γύρω από κάθε κρεβάτι, να πλένουν ρούχα στο πανάθλιο κοινό λουτράκι και να τα στεγνώνουν πάνω στα καλοριφέρ, το νοσηλευτικό προσωπικό ελάχιστο και συχνά με αδιαφορία απάνθρωπη - την ίδια ώρα που εκατοντάδες κρατικών υπαλλήλων διατίθενται για να «επιβλέπουν» τον κρετινισμό και την ψυχανωμαλία των γηπέδων.

Πλήθος «ειδήσεων», αλλά ποια εμπειρική γεύση έχουν οι κρατούντες για τη ντροπή του εξευτελισμού και βασανισμού ανήμπορων ανθρώπων στα ιατρεία του ΙΚΑ, στις ουρές για την έγκριση φαρμάκων από τον ΟΠΑΔ; Ποις μπόρεσε ποτέ να περιγράψει τον τρόμο της ανασφάλειας και τον πανικό της ανημπόριας που ζουν χιλιάδες πολίτες όταν «καλούνται να παρουσιαστούν» στις εφορίες ή διαπραγματεύονται με την πολεοδομία; Πόσο στυγνό φασισμό γεννάει η απουσία κάθε κριτικού ελέγχου της δημοσιοϋπαλληλίας, πόσο ριζικά διαφορετική και τελεσφόρα θα ήταν η λειτουργία του κράτους, αν κάθε χρόνο κάποιοι υπάλληλοι απολύονταν μόνο εξαιτίας της συμπεριφοράς τους προς τους πολίτες;

Η επιφυλλίδα θα ήθελε να μπορούσε να δείξει το πώς οι δαντικοί «κύκλοι» της κόλασης στην καθημερινότητα των σχέσεων του πολίτη με το κράτος συνδέονται αλυσιδωτά και συγκροτούν ένα ενιαίο αδιέξοδο, μια τελεσίδικη καταδίκη του κρατικού μας σχήματος σε αφανισμό. Ολα αρχίζουν και τελειώνουν στη γάγγραινα που συνιστούν τα κατ’ ευφημισμόν «πολιτικά μας κόμματα»: Η ανικανότητα και φαυλότητα της κρατικής μηχανής έχει την καταγωγή της στο «πελατειακό σύστημα»: στο γεγονός ότι τα κόμματα «πουλάνε» κρατικές θέσεις εισπράττοντας ψήφους. Για να ελέγχουν τη συνέχιση εξάρτησης της ψήφου του πελάτη, τον μαντρώνουν σε ποιμνιοστάσια κομματικού «συνδικαλισμού». Ο κομματικών προδιαγραφών δημοσιοϋπαλληλικός συνδικαλισμός είναι τα Ες-Ες των κομμάτων: στρατός κατοχής της χώρας, εφιάλτης αντικοινωνικής λοιμικής. Αποκλείουν την αξιοκρατία και κάθε ποιοτικό έλεγχο, εξαρθρώνουν τη λειτουργικότητα του κράτους και ελαχιστοποιούν την παραγωγικότητα, νομιμοποιούν την ανομία, την κατάφωρη κοινωνική αδικία, κάθε στοιχειώδη ευταξία, κάθε ανθρώπινη στόχευση πέρα από την εγωτική απληστία.

Οι υγιείς δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, αν υπάρχουν, θα βγουν στην πλατεία Συντάγματος μόνο αν καταλάβουν πως ό,τι ήταν για την Αίγυπτο ο Μουμπάρακ και για την Τυνησία ο Μπεν-Αλή, είναι για την Ελλάδα σήμερα τα κόμματα. Ολα.