Υπάρχει μια εγκυκλοπαίδεια που ανήκει σε όλους μας και διατίθεται δωρεάν!

Οι περισσότεροι τη γνωρίζουν στη παγκόσμια -αγγλική- εκδοχή της ως Wikipedia και στην ελληνική ως Βικιπαίδεια. Ακόμη 270 γλώσσες έχουν την δική τους wikipedia, συνθέτοντας το μεγαλύτερο έργο λόγου στην ιστορία της ανθρωπότητας με περισσότερα από 17.000.000 άρθρα-λήμματα που απλώνονται σε κάθε περιοχή της ανθρώπινης γνώσης.

Φέτος η Wikipedia γιορτάζει τα 10 χρόνια της και συναντιέται επετειακά με ένα άλλο εγκυκλοπαιδικό έργο που είχε και αυτό ως στόχο να κάνει εφικτή για ολόκληρη την ανθρωπότητα τη πρόσβαση στο σύνολο της γνώσης: Με την “Εγκυκλοπαίδεια ” των Ντιντερό και Νταλαμπέρ που εκδόθηκε πριν από 260 χρόνια.

Σήμερα, αυτό που κάποτε έμοιαζε ουτοπικό και απραγματοποίητο, φαίνεται πως γίνεται εφικτό μέσω της συνεργασίας εκατομμυρίων ανθρώπων πάνω στον δικτυωμένο πλανήτη.

Αυτή τη νέα εποχή σηματοδοτεί η ανακήρυξη του 2011 ως “έτους της ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας” από το Υπ. Παιδείας

H wikipedia στα ελληνικά

Απο το τέλος της περασμένης χρονιάς, ξεδιπλώνεται μια πρωτοβουλία για τον εμπλουτισμό της wikipedia στα ελληνικά. Μια πρωτοβουλία που απευθύνεται στην εκπαιδευτική και επιστημονική κοινότητα, σε όλους τους φορείς παιδείας και πολιτισμού, στους αγχίνοους πολίτες. Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από το Εθνικό Δίκτυο Ερευνας και Τεχνολογίας, την ΕΛΛΑΚ και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και γρήγορα βρήκε ανταπόκριση σε κάθε άκρη της Ελλάδας. Μπορείτε να ενημερωθείτε για τις δραστηριότητές  της στον δικτυακό τόπο www.mywikipedia.gr

Βασικός στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και η διεύρυνση της κοινότητας των συντακτών της εγκυκλοπαίδειας ώστε να αποκτήσει το μέγεθος και την πληρότητα που απαιτεί η εποχή.

Σήμερα η Wikipedia στα ελληνικά περιέχει περίπου 61.000 λήμματα. Αριθμός που είναι μεγαλύτερος από όσα περιείχαν πολλές από τις παλιές έντυπες εγκυκλοπαίδειες, αλλά και απέχει πολύ από αυτόν πολλών χωρών με ανάλογο πληθυσμό και είναι αν-αντίστοιχος με τον πλούτο του γραπτού λόγου στην ελληνική γλώσσα. Τη Βικιπαίδεια χρησιμοποιούν περί τις 600.000 χρήστες απο την Ελλάδα που ανατρέχουν σε 9 εκ σελίδες, ενώ την αγγλική έκδοση χρησιμοποιούν υπερδιπλάσιοι (1,2 εκ) που ανατρέχουν σε τετραπλάσιο αριθμό σελίδων (37 εκ. σελίδες κάθε μήνα). Ανάμεσά τους και αρκετοί εκπαιδευτικοί που συνεισφέρουν γράφοντας εγκυκλοπαιδικά λήμματα ή και την αξιοποιούν στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Πρόσφατα, με παρότρυνση του Γενικού Γραμματέα Παιδείας κ. Βασίλη Κουλαϊδή, συνδέθηκε η πρωτοβουλία για τον εμπλουτισμό της Βικιπαίδειας με την ψηφιακή στρατηγική του Υπουργείου. Και ξεκίνησε η διασύνδεση των όρων που περιέχονται στα σχολικά βιβλία με τα αντίστοιχα άρθρα της Βικιπαίδειας.

Με ενθουσιώδη ρυθμό, η ομάδα του Γραφείου της Δικτυακής Εκπαιδευτικής Πύλης κατάφερε σε πολύ σύντομο χρόνο να ολοκληρώσει τα πρώτα βιβλία που έδειξαν την δυναμική του εγχειρήματος αλλά και τα θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν: Πολλοί όροι δεν έχουν το αντίστοιχο άρθρο στην εγκυκλοπαίδεια, άρα αυτό θα πρέπει να γραφτεί. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις, η ανάπτυξη των θεμάτων  στην Βικιπαίδεια κρίθηκε ότι δεν έχει γίνει με τον παιδαγωγικά ενδεδειγμένο τρόπο, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν από τους μαθητές του Γυμνασίου. Άρα και αυτά θα πρέπει να ξαναγραφτούν. Ο κατάλογος με αυτά τα άρθρα που χρειάζονται παρέμβαση, είναι δημοσιευμένος στην Βικιπαίδεια στη διεύθυνση Βικιπαίδεια:Σύνδεσμοι από σχολικά εγχειρίδια. Η σύνδεση με τα σχολικά εγχειρίδια θα γίνει με την ολοκλήρωση της παρέμβασης.

Και αυτό το εγχείρημα ενίσχυσε την κοινή διαπίστωση πως για να αποτελέσει ουσιαστικό και χρήσιμο εργαλείο για την εκπαίδευση, η Βικιπαίδεια πρέπει να μεγαλώσει, να εμπλουτιστεί και να βελτιωθεί.

Να μεγαλώσει σε αριθμό άρθρων, να εμπλουτιστεί με περισσότερες παραπομπές και πηγές, με φωτογραφίες και άλλο εποπτικό υλικό και να βελτιωθεί και όσον αφορά την γλώσσα και τον τρόπο ανάπτυξης των άρθρων της.

Όμως για να πραγματοποιηθεί αυτό, απαιτείται το ανθρώπινο δυναμικό. Υπάρχει;

Ναι υπάρχει και είμαστε όλοι εμείς:

Οι σημερινοί συντάκτες και διαχειριστές της wikipedia, και όλοι οι αυριανοί. Δάσκαλοι, καθηγητές, μαθητές και φοιτητές, επιστήμονες, μηχανικοί και κάθε λογής ερασιτέχνες.

Εμείς μπορούμε να γράψουμε την δική μας εγκυκλοπαίδεια, ο καθένας με αυτό που μπορεί να συνεισφέρει. Η συνεισφορά του δεν είναι κατ ανάγκην ένα ολοκληρωμένο, εμπεριστατωμένο άρθρο, αλλά μπορεί να είναι και η γλωσσική επιμέλεια, η επισήμανση των παραπομπών και των πηγών, η εύρεση φωτογραφιών, η κατηγοριοποίηση Εργασίες εξαιρετικά σημαντικές για ένα εγκυκλοπαιδικό έργο.

Χρειάζεται να πάρουμε όλοι μαζί μια πρωτοβουλία:

H σχολική χρονιά 2011-2012 να γίνει η χρονιά της δικής μας εγκυκλοπαίδειας!

Να ξεκινήσουμε ένα μεγάλο εγκυκλοπαιδικό παιχνίδι, μέσα στα σχολεία, μέσα στις τάξεις με στόχο να βάλουμε την Wikipedia στα ελληνικά, σε ανώτερη κατηγορία. Να ξεπεράσει τις 100.000 λήμματα!

του Γιάννη Γιανναράκη
Συντονιστή της Πρωτοβουλίας για τον εμπλουτισμό της wikipedia στα Ελληνικά