Ας εφαρμοστεί, λοιπόν, ο νόμος

Edu4u Admin

Τρίτη, 1 Νοεμβρίου 2011

Άρθρα

Ας εφαρμοστεί, λοιπόν, ο νόμος

Του Aστέριου Kατσαμούρη

Οι αστοχίες των αποφάσεων των πρυτάνεων συνεχίζονται! Αρχικά, εξέφρασαν την άρνηση της εφαρμογής του νέου νόμου για το Ελληνικό Πανεπιστήμιο (Ν. 4009/2011). Μετά, αφού η αποδοκιμασία της πρότασης αυτής ήταν άμεση και καθολική, προέταξαν τη μη εφαρμογή του, προφητεύοντας ότι ο νόμος δεν θα γίνει αποδεκτός «σύσσωμα» από την ακαδημαϊκή κοινότητα κι αναμένοντας καταλήψεις. Στη συνέχεια, ενθάρρυναν τις καταλήψεις με τις αποφάσεις για αναβολή της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου. Αμέσως μετά, αρνήθηκαν την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης για την εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4009/2011, προκειμένου να αρχίσει η διαδικασία εκλογής των Συμβουλίων των ΑΕΙ. Τώρα, στην πρόσφατη 68η Σύνοδό τους (Koμοτηνή, 21-23/10/2011) μας κοινοποίησαν (24/10/2011) την, πάλι ομόφωνη(!), απόφασή τους με την οποία τάσσονται καθ' ολοκληρίαν εναντίον της απόφασης του υπουργείου Παιδείας με την οποία καθορίζεται ο τρόπος εκλογής των Εσωτερικών Μελών των Συμβουλίων των ΑΕΙ.

To ερώτημα που αναδύεται από την ανάγνωση του κειμένου της απόφασης της Συνόδου των Πρυτάνεων είναι πώς, με ποια επιχειρήματα, οι πρυτάνεις κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η απόφαση του υπουργείου: 1) «συνιστά θεσμική εκτροπή», 2) «ευνοεί τη δημιουργία ισχυρών ομαδοποιήσεων», 3) «διακυβεύει την ενότητα της Πανεπιστημιακής Κοινότητας», 4) «ακυρώνει τη συμβολή των Πανεπιστημίων στην έξοδο της χώρας από την κρίση». Ναι, όλα αυτά! Ας δούμε λοιπόν με τη σειρά και πολύ συνοπτικά όλα τα ανωτέρω ερωτήματα.

1. Σύμφωνα με την απλή λογική, θεσμική εκτροπή είναι μια πράξη η οποία παραβιάζει ή καταστρατηγεί τους θεσμούς. Με την απόφαση του υπουργείου, ποιος θεσμός του Πανεπιστημίου παραβιάζεται ή καταστρατηγείται; Η απόφαση αυτή εναρμονίζεται με το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ (Ν. 400/2011), το οποίο, ως γνωστόν, αντικατέστησε με απόφαση της μέγιστης πλειοψηφίας του Κοινοβουλίου το προηγούμενο (Ν. 1268/1982).

2. Ο προτεινόμενος από το υπουργείο τρόπος εκλογής των Εσωτερικών Μελών των Συμβουλίων των ΑΕΙ είναι γνωστός δεκαετίες σε όλο τον πλανήτη και έχει το όνομα Σύστημα Ταξινομικής Ψήφου (ΣΤΨ). Στην αγγλοσαξονική γλώσσα φέρει το όνομα Single Transferable Vote, εφαρμόζεται σε δεκάδες χώρες και το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι ΔΕΝ ευνοεί τις ομαδοποιήσεις. Εκείνο μάλιστα που γνωρίζουν καλά όλοι οι πανεπιστημιακοί είναι ότι το σύστημα ανάδειξης πρυτανικών αρχών του Ν. 1268/1982 ήταν αυτό που κατεξοχήν ευνοούσε τις ομαδοποιήσεις!

3. Η δήλωση των πρυτάνεων ότι με το προτεινόμενο ΣΤΨ «διακυβεύεται η ενότητα της πανεπιστημιακής κοινότητας» είναι εντελώς μη αντιληπτή! Η ενότητα μιας πανεπιστημιακής κοινότητας διασπάται όταν ο λόγος και τα έργα της βρίσκονται εκτός του σκοπού της ύπαρξής της. Οπως, όταν στην πανεπιστημιακή κοινότητα επικρατούν η συναλλαγή, η διαφθορά, ο νεποτισμός και η μη αξιοκρατικά ιεραρχημένη συμμετοχικότητα στη λήψη των αποφάσεων. Οταν οι εκπαιδευόμενοι άγουν τους εκπαιδευτές αντί να άγονται από τους τελευταίους. Οταν οι θεσμοί των οργάνων διοίκησης προσβάλλονται και οι εκφραστές τους τηρούν αιδήμονα σιωπή. Οταν ο ακαδημαϊκός λόγος είναι προϊόν κομματικής συμπεριφοράς ή (και) συντεχνιακής προέλευσης...

4. Τέλος, μόνο οδύνη προκαλεί η άποψη των πρυτάνεων ότι το ΣΤΨ «ακυρώνει τη συμβολή των Πανεπιστημίων στην έξοδο της χώρας από την κρίση». Δηλαδή αν, π.χ., οι εκλογές γίνονταν με το προηγούμενο σύστημα, το Πανεπιστήμιο θα συνέβαλλε στην έξοδο της χώρας από τη κρίση; Αν ναι, γιατί δεν το έκανε μέχρι σήμερα ή, διαφορετικά, επί τόσα χρόνια που η κρίση υπόβοσκε εμφανώς στη χώρα μας, τι έκανε το Ελληνικό Πανεπιστήμιο, ώστε να συμβάλει στην μη εμφάνισή της. Προφανώς, ένα καλό Πανεπιστήμιο ταυτίζεται με την καινοτομία και την αριστεία και το Πανεπιστήμιο αυτό είναι μοχλός ανάπτυξης της κοινωνίας. Δυστυχώς, το Ελληνικό Πανεπιστήμιο δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά.

Από ετών το Eλληνικό Πανεπιστήμιο βρίσκεται σε ένα σημαντικό μεταίχμιο, το οποίο, ιδιαίτερα σήμερα, μας προστάζει να εγκύψουμε στα καθήκοντά μας με όλες τις δυνάμεις μας και να συμβάλουμε πρώτα στην ανόρθωσή του. Ο νέος νόμος για τα AΕΙ, παρά τις αδυναμίες του, παρέχει σημαντικές δυνατότητες για να άρουμε πολλές από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος και να προχωρήσουμε εργαζόμενοι με προσγειωμένη αισιοδοξία. Αυτό που η πανεπιστημιακή Κοινότητα δεν ανέχεται πλέον είναι οι μηδενιστικές συμπεριφορές και η ισοπέδωση θεσμών και αξιών.

Ο Αστέριος Κατσαμούρης είναι καθηγητής Αγγειοχειρουργικής ΑΠΘ