Tου Aποστολου Λακασα

Ωχ αδελφέ, τι το ψάχνεις τέτοιες μέρες! Αυτή ήταν, λίγο πολύ, η αντίδραση προς την «Κ» ανθρώπων από τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, μόλις άκουσαν για τις επιστολές που έστειλε στα Ιδρύματα η Αννα Διαμαντοπούλου, ζητώντας τους «να εξετάσουν τις δυνατότητες εσωτερικών αναδιαρθρώσεων και συγχωνεύσεων και να προχωρήσουν στη δημιουργία σχολών, στη βάση της επιστημονικής συνάφειας και της ορθολογικής διαχείρισης φοιτητών, επιστημονικού δυναμικού και υποδομών».

Η αντίδραση των ανθρώπων των ΑΕΙ δεν είναι αδικαιολόγητη, εν μέσω των πολιτικών εξελίξεων που τρέχουν στη χώρα και του αιτήματος των κομμάτων της αντιπολίτευσης για εκλογές... Ομως, μήπως πλέον στον δημόσιο τομέα οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να αποσυνδέουν τις προκλήσεις στα του οίκου τους με το κόμμα που βρίσκεται στην κυβέρνηση;

«Κόψτε Τμήματα οι ίδιοι, πριν τα κόψει δημοσιονομική λιτότητα», είναι το μήνυμα της υπουργού Παιδείας. Και γιατί να μην συμβεί αυτό με πρωτοβουλία των ίδιων των ΑΕΙ; Διαφωνεί, άλλωστε, κάποιος με τον εξορθολογισμό στον χάρτη των ΑΕΙ; Στην Ελλάδα λειτουργούν 499 Τμήματα. Από αυτά τα 286 ανήκουν σε πανεπιστήμια και τα 213 σε ΤΕΙ. Κατά την τελευταία δεκαετία ιδρύθηκαν περισσότερα από 100 τμήματα με ευρωπαϊκά κονδύλια. Η χώρα έχει 24 πανεπιστήμια, που έχουν διασπαρεί σε 36 διαφορετικές πόλεις και 16 ΤΕΙ σε περισσότερες από 40 πόλεις.

Από τα 24 πανεπιστήμια, μόνο όσα βρίσκονται στην Αττική, την Πάτρα, τα Iωάννινα, την Κέρκυρα και τα Χανιά είναι συγκεντρωμένα στην ίδια πόλη, ενώ τα υπόλοιπα εκτείνονται σε περισσότερες από μία πόλεις. Η Ελλάδα χρειάζεται τόσα ΑΕΙ; Με βάση τα στοιχεία του πρώην πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Ιωακείμ Γρυσπολάκη, ο οποίος έχει καταθέσει πρόταση για τον νέο χωροταξικό σχεδιασμό της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στην Ευρώπη ο κανόνας είναι να λειτουργεί ένα ΑΕΙ ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους, όμως στην Ελλάδα έχουμε ένα ΑΕΙ ανά 250.000 κατοίκους.

Βέβαια, η κ. Διαμαντοπούλου ζητεί από τα ΑΕΙ να ξεχάσουν παλιές τους συνήθειες, και αυτό είναι δύσκολο. Πώς ένα ΑΕΙ να κάνει διάλογο με αντικείμενο τις εσωτερικές αναδιαρθρώσεις και συγχωνεύσεις σχολών, την ίδια στιγμή που βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο; Το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει ένα μπαράζ παρασκηνιακών διαβουλεύσεων στα ΑΕΙ (και κυρίως στα μεγάλα) από πανεπιστημιακούς που ενδιαφέρονται να βάλουν υποψηφιότητα για τις θέσεις των Συμβουλίων Διοίκησης, η εκλογή των οποίων πρέπει να γίνει ώς τα τέλη Ιανουαρίου.

Κάποιοι άλλοι φτιάχνουν προφίλ για τη θέση του πρύτανη. Δύσκολο, λοιπόν, να ανοίξει διάλογος για «καυτά» θέματα, όπως είναι οι συγχωνεύσεις και οι καταργήσεις Τμημάτων. Εκτός κι αν οι ίδιοι οι πανεπιστημιακοί απαιτήσουν από τους υποψηφίους (συμβούλους, πρυτάνεις) να μάθουν τις απόψεις τους για πώς θα διαχειριστούν τα έτσι κι αλλιώς μειωμένα κονδύλια του 2012 και των επόμενων ετών. Μήπως ιδρύοντας κάποιο νέο Τμήμα, δημιουργώντας νέες θέσεις διδασκόντων, όπως πολύ συχνά πρότειναν τα ΑΕΙ από τις αρχές του ’90 υπηρετώντας τη μικροκομματική πολιτική των ηγεσιών του υπουργείου Παιδείας;