Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, η βάση του σχεδίου που θα εκπονηθεί θα είναι τα πορίσματα του κυβερνητικού διαλόγου που δημοσιεύτηκαν τον Ιούνη και - πιο αναλυτικά για την πρόσβαση - το Σεπτέμβρη, τα οποία θα θυμίσουμε παρακάτω. Τα συγκεκριμένα πορίσματα παρέλαβε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και συστήνοντας μια σχετική επιτροπή (στην οποία συμμετέχουν και μέλη της Επιτροπής Διαλόγου υπό τον Α. Λιάκο που έβγαλε τα πορίσματα), επιφορτίστηκε να εκπονήσει μια εισήγηση - σχέδιο για να συζητηθεί στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Στη διαδικασία της συζήτησης η κυβέρνηση σκοπεύει να αξιοποιήσει και προηγούμενα πορίσματα διαλόγων, γνώμες παλαιότερων προέδρων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, του ΙΕΠ, του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, παλαιότερων γενικών γραμματέων του υπουργείου Παιδείας κ.ά. Οπως διακηρύσσει εξάλλου σε όλους τους τόνους ο υπουργός, Κ. Γαβρόγλου, στόχος του είναι να υπάρξει συναίνεση στο σχέδιο που θα προκύψει, για την επίτευξη της οποίας - έστω σε κάποιους άξονες αν όχι στο σύνολο του σχεδίου - θέτει χρονοδιάγραμμα μέχρι το Μάη.

Βασικά στοιχεία στη ρητορική της κυβέρνησης είναι ότι το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων «έχει εξαντλήσει τη δυναμική του», «έχει καταστρέψει το σχολείο» και είναι ώριμη η κοινωνία να δεχτεί την αλλαγή του. Σε αυτήν τη βάση, πλασάρεται απατηλά σαν σύνθημα η «κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων» και αναπαράγεται σε τίτλους στα ΜΜΕ, ενώ κάποιοι φτάνουν να μιλούν ακόμα και για «ελεύθερη πρόσβαση» στην Ανώτατη Εκπαίδευση, την ώρα που το σχέδιο που ετοιμάζεται είναι πολύ πιο σκληρό από τις πανελλαδικές, με πολλαπλές εξετάσεις και άλλες δοκιμασίες.
Οι άξονες όπου επιζητούν συναινέσεις

Το σχέδιο της κυβέρνησης επικεντρώνεται στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, για τις οποίες προβλέπεται κάποιου τύπου αυτονόμηση. Μιλούν ακόμα για Εθνικό Απολυτήριο, που θα αποκτιέται στο τέλος του Λυκείου, αλλά και για αναμόρφωση του πρώτου έτους των ΑΕΙ, πιθανότατα με ενίσχυση της δυνατότητας κινητικότητας ή/και επιπρόσθετες δοκιμασίες προκειμένου να προχωρήσει ένας φοιτητής στα επόμενα έτη.

Αυτοί οι άξονες που έχει ανακοινώσει ο υπουργός Παιδείας, Κ. Γαβρόγλου, πατούν πράγματι στο πόρισμα της Επιτροπής Διαλόγου του Α. Λιάκου, με εξαίρεση την αναμόρφωση του πρώτου έτους των ΑΕΙ, με την οποία η Επιτροπή δεν είχε ασχοληθεί διεξοδικά. Πάντως, και στο παρελθόν, σε παλαιότερους «διαλόγους», που η σημερινή κυβέρνηση λέει ότι θα αξιοποιήσει, είχαν παρουσιαστεί σχέδια που μιλούσαν για «προπαρασκευαστικό πρώτο έτος» στα πανεπιστήμια, όπου στο τέλος του θα κρίνεται με εξετάσεις ποιος θα συνεχίσει και ποιος όχι ή σχέδια για εισαγωγή σε σχολές των ΑΕΙ και στη συνέχεια κατανομή των φοιτητών στα τμήματα κ.ά. Με κάθε τρόπο, πάντως, ο άξονας περί αναμόρφωσης του πρώτου έτους στοχεύει στο να δώσει περισσότερο λόγο στα ΑΕΙ για την επιλογή των φοιτητών τους, πράγμα που οδηγεί σε έναν επιπλέον φραγμό για την πρόσβαση, πέρα από τους φραγμούς που θα γιγαντωθούν στο Λύκειο.

Συγκεκριμένα, το πόρισμα του Α. Λιάκου αναφορικά με το Λύκειο θυμίζουμε ότι μιλούσε για διετές Λύκειο, με 6 συνολικά μαθήματα, τα 4 από τα οποία θα επιλέγονται από τους μαθητές ανάλογα με τις σχολές των ΑΕΙ που τους ενδιαφέρουν. Παράλληλα, προέβλεπε εξετάσεις πανελλαδικού τύπου, με τράπεζα θεμάτων και στις δύο τάξεις του Λυκείου και επιπλέον εκπόνηση μιας σειράς εργασιών, οι οποίες επίσης θα βαθμολογούνται και θα μετρούν μαζί με τους βαθμούς των διετών εξετάσεων στο Εθνικό Απολυτήριο του αποφοίτου και άρα στις δυνατότητες που θα του ανοίγονται για πρόσβαση στα ΑΕΙ (βλέπε αναλυτικά «Ριζοσπάστη» 6/10/2016, σελ. 9).
Ολοταχώς για Λύκειο - εξεταστικό κέντρο

Με άλλα λόγια, το πόρισμα περιγράφει ένα διετές Λύκειο που παύει και επισήμως να είναι σχολείο γενικής Παιδείας, «φροντιστηριοποιείται» και υποτάσσεται αποκλειστικά στην προετοιμασία για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Επιπλέον, αυξάνει τον ανταγωνισμό και τις εξεταστικές διαδικασίες πανελλαδικού τύπου, πολύ περισσότερο απ' ό,τι σήμερα κι αυτός είναι παράγοντας που θα σπρώξει στην αύξηση και της παραπαιδείας.

Σε αυτό το πνεύμα, λοιπόν, για να νομιμοποιήσει την αναμόρφωση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, λέει ο Κ. Γαβρόγλου σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM»: «Εχουμε ένα περίεργο σχολείο, αντί να είναι 12χρονο είναι 10χρονο και μετά υπάρχουν δύο τάξεις που δεν είναι σαφές τι εκπαιδευτική διαδικασία επιτελείται σ' αυτές τις δύο τάξεις, τη Β' και Γ' Λυκείου. Στη Β' κάτι γίνεται, στη Γ' δεν γίνεται τίποτα». Πράγματι, κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί η παθογένεια του σημερινού Λυκείου, αλλά από ποια σκοπιά; Από τη σκοπιά ότι το Λύκειο έχει χάσει τον μορφωτικό του ρόλο και το χαρακτήρα του ως σχολείου γενικής Παιδείας γιατί οι μαθητές έχουν υποβαθμισμένα στη συνείδησή τους τα μαθήματα στα οποία δεν δίνουν εξετάσεις. Το «στη Γ' Λυκείου δεν γίνεται τίποτα» σημαίνει ότι στη Γ' Λυκείου γίνεται μόνο προετοιμασία για τις εξετάσεις κι όλα τ' άλλα δε μετράνε.
Νομιμοποίηση των σημερινών παθογενειών

Αυτή την παθογένεια, λοιπόν, που περιγράφει ο υπουργός, δεν πάει να τη θεραπεύσει με το σχέδιο που επεξεργάζεται, αλλά πάει να τη νομιμοποιήσει! Αφού όλα τα άλλα έτσι κι αλλιώς δε μετράνε, ας κάνουμε το Λύκειο «κανονικά και με τη βούλα» προγυμναστήριο για τις εξετάσεις και το Εθνικό Απολυτήριο!

Οσο για το Εθνικό Απολυτήριο, ο υπουργός το διαφημίζει λέγοντας: «Το απολυτήριο που παίρνεις στο τέλος έχει μια κοινωνική υπόσταση». Δηλαδή, τι θα του προσδώσει κοινωνική υπόσταση; Μέχρι τώρα το απολυτήριο του Λυκείου σήμαινε ότι έχεις ολοκληρώσει τη γενική εκπαίδευση. Με το νέο σχέδιο τι θα σημαίνει; Οτι έχεις ολοκληρώσει 6 μαθήματα και είσαι προετοιμασμένος για την πρόσβαση στα ΑΕΙ. Αυτό θα του προσδώσει κοινωνική υπόσταση..;

Κι ακόμα κι αν δεν είναι 6 τα μαθήματα, αν είναι 7 ή 8 ή 9... η λογική παραμένει ίδια. Περιγράφει συγκεκριμένα ο Κ. Γαβρόγλου: «Να είναι πολύ λιγότερα τα μαθήματα, ορισμένα να εξετάζονται πανελλαδικά, ορισμένα ενδοσχολικά και απ' όλα αυτά να βγαίνει ένας μέσος όρος με τις διάφορες βαρύτητες των μαθημάτων που υπάρχουν. Αυτός θα είναι και ο βαθμός του απολυτηρίου σου. Και με βάση αυτόν τον βαθμό μπαίνεις στα πανεπιστήμια». Με δυο λόγια, μετατροπή του Λυκείου σε μια διετή εξεταστική δοκιμασία για την πρόσβαση.

Μετά από όλα αυτά, ακούγεται πραγματικά αστείος ο ισχυρισμός του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, για να χαϊδεύει ΣΥΡΙΖΑίικα αυτιά, ότι τάχα το νέο σύστημα θα είναι μια τομή στο εκπαιδευτικό σύστημα για «να ξεφύγουμε επιτέλους από ένα σχολείο - εξεταστικό κέντρο και να υλοποιήσουμε το πάγιο αίτημα για ελεύθερη πρόσβαση»...

Γ. Σ.

Πηγή: Ριζοσπάστης